Περίοδος 3 – 9 Μαρτίου 2022

Η 92^η έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου αφορά το διάστημα 3 – 9 Μαρτίου 2022 και έχει ως στόχο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι τάσεις στους βασικούς άξονες παρατήρησης, που είχαν ήδη διαφανεί από τις προηγούμενες εκθέσεις, επαληθεύονται ή αντιστρέφονται με την προσθήκη ολοένα και περισσότερων επικαιροποιημένων δεδομένων.

Στον άξονα της υγείας και της πολιτικής προστασίας, η τελευταία εβδομάδα εμφανίζει μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων τεστ και αύξηση του δείκτη θετικότητας και του δείκτη Rt. Επιπλέον, καταγράφεται αύξηση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων κρουσμάτων και μείωση του μέσου όρου των ημερήσιων θανάτων, καθώς και του αριθμού των διασωληνωμένων. Παράλληλα, την τελευταία εβδομάδα καταγράφεται μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων συνολικών εμβολιασμών.

Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος των συνολικών ημερησίων τεστ διαμορφώθηκε σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση σε 258.894, από 288.394 στην προηγούμενη έκθεση, εμφανίζοντας μείωση κατά -10,2%. Την τελευταία εβδομάδα, διενεργήθηκαν κατά μέσο όρο 19.222 ημερήσια PCR τεστ και 239.672 ημερήσια rapid Ag τεστ (σύνολο εβδομαδιαίων τεστ 2.108.761). Επιπλέον, στο διάστημα 2 – 8 Μαρτίου διενεργήθηκαν 2.617.463 αυτοδιαγνωστικοί έλεγχοι, από 2.962.161 στο προηγούμενο 7ήμερο.

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, ο δείκτης Rt εκτιμάται στις 9 Μαρτίου σε 0,99, εμφανίζοντας αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση (0,93). Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ υποδεικνύουν επίσης ότι ο δείκτης θετικότητας αυξήθηκε σε 5,31% το 7ήμερο 28 Φεβ – 6 Μαρτίου, από 5,07% (το προηγούμενο 7ήμερο).

Ο μέσος όρος των ημερησίων κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση σε 15.307 κρούσματα, από 14.406 στην προηγούμενη έκθεση, καταγράφοντας αύξηση +6,3% σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. Στο εξεταζόμενο διάστημα, το 35,0% των κρουσμάτων καταγράφηκε στην Αττική και το 10,5% στην Θεσσαλονίκη, ενώ τα υπόλοιπα κρούσματα είναι διάσπαρτα σε όλη την επικράτεια.

Πίνακας 1: Κρούσματα ανά ημέρα (κυλιόμενοι 7-ημεροι μέσοι όροι), 8/3/2022

Πηγή: www. Ourworldindata.org

Ο μέσος όρος ηλικίας του συνόλου των κρουσμάτων που έχουν καταγραφεί από την αρχή της πανδημίας είναι τα 35 έτη.

Επίσης, ο μέσος όρος του ημερήσιου αριθμού των θανάτων εμφάνισε μείωση -7,8% σε 55,4 (από 60,1 στην προηγούμενη έκθεση), ενώ το πλήθος των διασωληνωμένων ασθενών της ΜΕΘ κατέγραψε μείωση -9,8% σε 360 (από 399 στην προηγούμενη έκθεση).

Η πληρότητα σε κλίνες ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 στην επικράτεια παρουσιάζει σταθεροποίηση σε 66% (από 66% στην προηγούμενη έκθεση). Στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη ειδικότερα, η πληρότητα κλινών ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 ανέρχεται σε 82% και 59% αντίστοιχα (από 77% και 64% αντίστοιχα στην προηγούμενη έκθεση).

Σύμφωνα με τα τελευταία διεθνή δεδομένα (8/3/2022), η Ελλάδα με 2.536 θανάτους ανά 1 εκ. κατοίκους βρίσκεται  στην 13^η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών. Ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος θανάτων ανά 1 εκ. κατοίκους είναι 2.288. Ο ρυθμός διπλασιασμού[1] των κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 66 ημέρες (από 61 ημέρες) και  των θανάτων σε 208 (από 212 ημέρες), σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Επιτροπής Επιδημιολόγων (8/3/2022), 53 Περιφερειακές Ενότητες (Άγιο Όρος, Αιτωλοακαρνανία, Αρκαδία, Άρτα, Αττική, Αχαΐα, Βοιωτία, Δράμα, Έβρος, Ευρυτανία, Ζάκυνθος, Ηλεία, Ημαθία, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Καβάλα, Κάλυμνος, Καρδίτσα, Κάρπαθος, Καστοριά, Κέρκυρα, Κεφαλληνία, Κιλκίς, Κοζάνη, Κορινθία, Κως, Λακωνία, Λάρισα, Λασίθι, Λευκάδα, Λήμνος, Λέσβος, Μαγνησία, Μεσσηνία, Μύκονος, Πέλλα, Πιερία, Πρέβεζα, Ρέθυμνο, Ρόδος, Σάμος, Σύρος, Τρίκαλα, Χαλκιδική, Χανιά και Χίος) κατατάσσονται στο επίπεδο πολύ υψηλού κινδύνου (επίπεδο 5) και 19 ΠΕ (Άνδρος, Αργολίδα, Γρεβενά, Εύβοια, Θάσος, Θεσπρωτία, Θήρα, Ικαρία, Κέα-Κύθνος, Μύκονος, Νάξος, Ξάνθη, Πάρος, Ροδόπη, Σέρρες,  Σποράδες, Φθιώτιδα, Φλώρινα και Φωκίδα,) κατατάσσονται στο επίπεδο υψηλού κινδύνου (επίπεδο 4).

Την τελευταία εβδομάδα, ο κυλιόμενος μέσος όρος των συνολικών εμβολιασμών ανήλθε σε 11.842, από 18.326 την προηγούμενη εβδομάδα, καταγράφοντας μείωση -35,4%. Ειδικότερα, σε εβδομαδιαία βάση καταγράφεται μείωση -19,4% των εμβολιασμών με τουλάχιστον μία δόση, μείωση -52,6% των ολοκληρωμένων εμβολιασμών και μείωση -31,6% των εμβολιασμών αναμνηστικής δόσης.

Από τις 27 Δεκεμβρίου 2020, που ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί, ο αθροιστικός αριθμός εμβολιασμών στις 9 Μαρτίου 2022 ανερχόταν σε 20.263.362, έναντι 20.180.468 στις 2 Μαρτίου 2022. Συνολικά έως τις 9 Μαρτίου 2022, έχουν πραγματοποιηθεί 7.874.240 εμβολιασμοί τουλάχιστον μίας δόσης, 7.557.849 ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί (δηλαδή εμβολιασμοί δύο δόσεων ή μονοδοσικοί εμβολιασμοί) και 5.415.898 εμβολιασμοί αναμνηστικής δόσης. Το παρακάτω γράφημα συνοψίζει τους συνολικούς εμβολιασμούς ανά 100 κατοίκους στην ΕΕ των 27 κρατών μελών με την επίδοση της Ελλάδας να ανέρχεται σε 195,39% στις 9 Μαρτίου 2022.

Γράφημα 1: Συνολικοί εμβολιασμοί ανά 100 κατοίκους

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Google Mobility, η κινητικότητα του πληθυσμού την περίοδο μετά την άρση επιβολής του δεύτερου lockdown (14 Μαΐου 2021 – 4 Μαρτίου 2022) εμφανίζει μέση αύξηση κατά +28,9 ποσοστιαίες μονάδες (πμ) σε σύγκριση με την περίοδο ενός μήνα πριν την άρση (13 Απριλίου – 13 Μαΐου 2021). Η μεγαλύτερη αύξηση κινητικότητας καταγράφεται κυρίως στα πάρκα και υπαίθριους χώρους (+44,1 πμ), στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ, +35,3 πμ) και στα καταστήματα και στους χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας (+30,7 πμ). Παράλληλα, η παραμονή στην κατοικία μειώθηκε κατά -6,1 πμ.

Συγκρίνοντας την μεταβολή της κινητικότητας κατά τη διάρκεια των τελευταίων 7 ημερών (26 Φεβρουαρίου – 4 Μαρτίου 2022) σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο 7ήμερο (19 – 25 Φεβρουαρίου 2022), παρατηρούμε μέση αύξηση κατά +5,4 πμ, που αντανακλά μείωση κυρίως στα πάρκα και στους υπαίθριους χώρους (-16,3πμ), στα καταστήματα και χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας  (+1,4 πμ). Επίσης,  η παραμονή στην κατοικία αυξήθηκε κατά +1,1 πμ.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής υποχώρησε για πρώτη φορά, έπειτα από 14 συνεχόμενους μήνες ανοδικής πορείας , καταγράφοντας οριακή μείωση κατά -0,2%[2] τον Ιανουάριο 2022, σε συνέχεια της αύξησης κατά +8,4% που είχε σημειωθεί τον Δεκέμβριο 2021. Η μεταβολή τον Ιανουάριο αντανακλά μείωση του δείκτη ορυχείων – λατομείων (-21,5%) και του δείκτη παροχής ηλεκτρικού ρεύματος (-6,7%), και αύξηση  του δείκτη μεταποίησης (+2,6%).

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, η μέση ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας αυξηθηκε κατά +3,4% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας) το επταήμερο 1 –7 Μαρτίου 2022, έναντι μείωσης κατά -7,6% το αμέσως προηγούμενο επταήμερο. Συνολικά τις πρώτες 7 ημέρες του Μαρτίου 2022, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατέγραψε αύξηση κατά +3,4% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), έναντι μείωσης κατά -2,2% τον Φεβρουάριο 2022.

O ρυθμός μείωσης του αριθμού επιβατών διεθνών πτήσεων στο ΔΑΑ το επταήμερο 2 – 8 Μαρτίου 2022 διαμορφώθηκε σε -29,1% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), έναντι μείωσης -30,2% το αμέσως προηγούμενο επταήμερο, ενώ ο αριθμός των επιβατών εσωτερικών πτήσεων σημείωσε μικρότερη μείωση κατά -20,3% (έναντι -8,8%). Σημειώνεται ότι ο μέσος ημερήσιος αριθμός επιβατών διεθνών πτήσεων ανήλθε σε 24.280 το επταήμερο 2 – 8 Μαρτίου 2022, καταγράφοντας αύξηση κατά +9,9% σε σύγκριση με το προηγούμενο επταήμερο. Συνολικά τις πρώτες 8 ημέρες του Μαρτίου 2022, ο ρυθμός μείωσης του αριθμού επιβατών διεθνών πτήσεων ανήλθε σε -29,3% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), έναντι -45,6% τον Φεβρουάριο 2022.

Εν κατακλείδι, τα ευρήματα της 92^ης έκθεσης προόδου του Παρατηρητηρίου παρουσιάζουν μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων τεστ και αύξηση του δείκτη θετικότητας και του δείκτη Rt, σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Επιπλέον, καταγράφεται αύξηση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων κρουσμάτων και μείωση του μέσου όρου των θανάτων, καθώς και του αριθμού των διασωληνωμένων, σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση. Στο οικονομικό σκέλος, παρατηρείται οριακή μείωση του δείκτης βιομηχανικής παραγωγής τον Ιανουάριο και αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας τις πρώτες 7 ημέρες του Μαρτίου.

Πορεία Κύριων Δεικτών

Της παρακάτω δείκτες συνοψίζεται η πορεία της επιδημίας, της κινητικότητας του πληθυσμού και του άξονα οικονομίας με κύρια έμφαση στην μεταβολή αυτών σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου.

Πίνακας 2: Πορεία Κύριων Δεικτών

Ενδεικτικά μέτρα άλλων χωρών για την αναχαίτιση-διαχείριση της πανδημίας

Για να ανοίξουν το δρόμο προς την κανονικότητα αλλά και να αποτρέψουν νέα δυνητική έξαρση της πανδημίας, οι περισσότερες  Ευρωπαϊκές χώρες αναπροσαρμόζουν τα περιοριστικά μέτρα με βάση τις εξελίξεις σε τοπικό ή/και εθνικό επίπεδο, καταργώντας σταδιακά ολοένα και περισσότερους περιορισμούς. Ενδεικτικά, αναφέρουμε μέτρα που ανακοινώθηκαν κατά το διάστημα 3 – 9 Μαρτίου 2022:

Η Ισπανία, από τις 4 Μαρτίου κατάργησε τους περιορισμούς που ίσχυαν για τις αθλητικές διοργανώσεις και τα γήπεδα θα μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν το 100% της χωρητικότητάς τους.

Η Αυστρία, από τις 5 Μαρτίου ήρε την πλειοψηφία των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία. Η χρήση προστατευτικής μάσκας ωστόσο θα είναι υποχρεωτική στους χώρους εργασίας, στα σούπερ μάρκετ, στα ιατρεία, στα νοσοκομεία και στους οίκους ευγηρίας.

Στην Ιταλία, η χρήση της μάσκας στους ανοικτούς χώρους είναι πλέον υποχρεωτική μόνο σε περίπτωση πολυκοσμίας. Η χρήση της μάσκας σε κλειστούς χώρους παραμένει σε ισχύ έως τις 31 Μαρτίου.

Στη Γαλλία, από τις 14 Μαρτίου και μετά δεν θα είναι πλέον υποχρεωτική η χρήση μάσκας στους δημόσιους χώρους. Η υποχρέωση χρήσης της θα διατηρηθεί ωστόσο στα μέσα μεταφοράς και στα νοσοκομεία. Το ίδιο θα συμβεί και με την επίδειξη  υγειονομικών πιστοποιητικών για την είσοδο των πολιτών σε καταστήματα εστίασης. Από την απαλλαγή θα εξαιρεθούν όσοι εργάζονται στον τομέα της υγείας.

Στη Γερμανία, από τις 4 Μαρτίου, επιτρέπονται οι ιδιωτικές συναθροίσεις χωρίς περιορισμό στον αριθμό συμμετεχόντων. Αν ωστόσο συμμετέχουν άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί, τότε έως τις 19 Μαρτίου θα εξακολουθεί να ισχύει ο κανόνας για συνάντηση με έως και δύο άτομα από διαφορετικό νοικοκυριό, με την εξαίρεση των παιδιών κάτω των 14 ετών. Από τις 4 Μαρτίου επιτρέπεται η είσοδος σε καταστήματα εστίασης σε εμβολιασμένους, ιαθέντες και σε όσους προσκομίζουν αρνητικό διαγνωστικό τεστ της ίδιας ημέρας. Ωστόσο, στα κλαμπ επιτρέπεται η είσοδος μόνο σε εμβολιασμένους με τις τρεις δόσεις ή ιαθέντες που προσκομίζουν αρνητικό τεστ. Θα παραμείνει ωστόσο υποχρεωτική η χρήση μάσκας, με σύσταση για FFP-2. Η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων θα γίνει σταδιακά έως τις 20 Μαρτίου.

[1]Οι ρυθμοί διπλασιασμού υπολογίζονται λαμβάνοντας υπόψη τα ιστορικά στοιχεία των σχετικών χρονοσειρών. Συγκεκριμένα, η μεθοδολογία στηρίζεται στον καθορισμό των ημερών που μεσολάβησαν μεταξύ της παρούσας τιμής και της τελευταίας παρατήρησης στη σχετική χρονοσειρά με τιμή ίση με το 50% της παρούσας τιμής.

[2] Όλες οι μεταβολές που αναφέρονται στο οικονομικό σκέλος αφορούν μεταβολές σε ετήσια βάση (δηλαδή σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους), εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά.