Η όγδοη έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου αφορά το διάστημα 1-8Ιουλίου και έχει ως στόχο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι τάσεις στους βασικούς άξονες παρατήρησης που είχαν ήδη διαφανεί από τις προηγούμενες εκθέσεις επαληθεύονται ή αντιστρέφονται με την προσθήκη ολοένα και περισσότερων δεδομένων.
Στον άξονα της υγείας και της πολιτικής προστασίας, παρατηρείται επιδείνωση στον μέσο όρο των ημερησίων κρουσμάτων που πλέον διαμορφώνεται στα 25 κρούσματα ανά ημέρα, από 16 στην προηγούμενη έκθεση. Σε ημερήσια βάση σημαντικός αριθμός κρουσμάτων είναι εισαγόμενα, και άλλα βρίσκονται διάσπαρτα ανά την Ελλάδα, π.χ. Ξάνθη, Καστοριά, Αττική. Ειδικότερα, αρκετά εισαγόμενα κρούσματα εντοπίζονται κατόπιν στοχευμένου δειγματοληπτικού ελέγχου στα χερσαία σύνορα και δη στον Προμαχώνα με κύρια πηγή προέλευσης τη Σερβία. Ως εκ τούτου, και δεδομένου του βεβαρημένου επιδημιολογικού προφίλ της χώρας αυτής αποφασίστηκε το κλείσιμο των συνόρων. Επιπρόσθετα, η συρροή κρουσμάτων που είχε εντοπιστεί στην Ξάνθη με επίκεντρο τον Εχίνο, μολονότι εξακολουθεί να παράγει νέα κρούσματα σε ημερήσια βάση δε φαίνεται να έχει την ίδια ένταση με τον Ιούνιο. Αξίζει να σημειωθεί πως και την τελευταία εβδομάδα μεταξύ 7ης και 8ης έκθεσης η Αττική παρέμεινε σταθερή σε χαμηλό μονοψήφιο αριθμό κρουσμάτων.
Το πλήθος των ασθενών στις ΜΕΘ παρέμεινε σχετικά σταθερό στους 10,όπως και ο μέσος όρος του αριθμού των θανάτων περί το 0,3, με το μέσο όρο ημερών μεταξύ θανάτων να ανέρχεται στις 6. Υπό αυτό το πρίσμα, ο ρυθμός διπλασιασμού τόσο των κρουσμάτων όσο και των θανάτων ανήλθε στις 91 από 87 και 86 από 80 μέρες αντίστοιχα, σημειώνοντας πρόσθετη επιβράδυνση σε σχέση με μια εβδομάδα νωρίτερα. Εν γένει, πανελλαδικά διαφαίνεται μικρή αύξηση των νοσηλειών σε MΕΘ ή απλές κλίνες που από 41 την τελευταία ημέρα του Ιουνίου έγιναν 53. Συγχρόνως το Rt σημείωσε αύξηση από 0,2 σε 0,3, ενισχύοντας περαιτέρω την εικόνα ελαφράς επιδείνωσης των επιδημιολογικών δεδομένων σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση.
Το πλήθος των τεστ ανά χίλιους κατοίκους αυξήθηκε περαιτέρω σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, από 29,59 σε 33,49. Μεσοσταθμικά διενεργήθηκαν κατά μέσο όρο 4850 τεστ ανά ημέρα, αριθμός εξαιρετικά αυξημένος σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση και οδηγούμενος από την ανάγκη για αυξημένο πλήθος δειγματοληπτικών ελέγχων στις πύλες εισόδου της χωράς. Από το πλήθος των ελέγχων το 0,5% επιστρέφει θετικό κατά μέσο όρο, όταν τα σχετικά ποσοστά σε Τσεχία, Βέλγιο, και Αυστρία είναι 4%, 1,2% και 1,4% αντίστοιχα. Πιο συγκεκριμένα, και για το μεσοδιάστημα μεταξύ έβδομης και όγδοης έκθεσης προόδου στην Ελλάδα διενεργήθηκαν 211 τεστ ανά θετικό κρούσμα όταν π.χ. στην Αυστρία, τη Τσεχία και το Βέλγιο τα αντίστοιχα νούμερα πλησίασαν το 72, 25 και 85. Η διασπορά στην Ελλάδα είναι 2,36 (από 1,51) κρούσματα ανά εκατομμύριο κατοίκους, στην Αυστρία 10,47 (από 5,39), στη Τσεχία 10,15 (από 14,74)και στο Βέλγιο 7,74 (από 6,94).
Η κινητικότητα του πληθυσμού παρέμεινε σταθερή σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα σε όλο το φάσμα της κοινωνικής δραστηριότητας. Ως μέτρο σύγκρισης λογίζεται η μέση κινητικότητα σε σχέση με τον Απρίλιο οπόταν βρίσκονταν σε ισχύ τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η παραμονή στην κατοικία βρίσκεται στο -17%- μειωμένη κατά 1% σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση. Σταθερήεμφανίστηκε η κίνηση του πληθυσμού για τρόφιμα και φάρμακα στο +25%σε σχέση με τον Απρίλιο. Η μετακίνηση στα καταστήματα σημείωσε αύξηση 4% και πλέον διαμορφώνεται στο +50%, συνεπώς συντηρείται θετική επίδραση του σταδιακού ανοίγματος των καταστημάτων. Ελαφρά αύξηση σημείωσε η προσέλευση στην εργασία με +2% και διαμορφώθηκε στο +37%. Η χρήση των ΜΜΜ αυξήθηκε κατά 4% στο +46%. Αύξησησημείωσε η κινητικότητα σε πάρκα και υπαίθριους χώρους με +4%. Συνολικά η πληθυσμιακή κινητικότητα σε σχέση με τον Απρίλιο ενισχύθηκε κατά 40%, με την τελευταία εβδομάδα να σημειώνεται αύξησηκατά 2%.
Ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) της Markit για τον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα βελτιώθηκε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα κατά 8,3 μονάδες τον Ιούνιο, μετά από αύξηση 11,6 μονάδων τον Μάιο, υποδεικνύοντας σημαντικά βραδύτερη συρρίκνωση των συνολικών συνθηκών του μεταποιητικού τομέα σε σύγκριση με το ναδίρ του Απριλίου. Τα τελευταία στοιχεία της έρευνας υπέδειξαν οριακή επιδείνωση των λειτουργικών συνθηκών του ελληνικού μεταποιητικού τομέα τον Ιούνιο, καθώς η μείωση της παραγωγής και των νέων παραγγελιών εξασθένησε σημαντικά λόγω της ελάφρυνσης των μέτρων για την πανδημία, ανέφερε η Markit. Ο δείκτης PMI έκλεισε στις 49,4 τον Ιούνιο, καταγράφοντας σωρευτική αύξηση κατά σχεδόν 20 μονάδες τους τελευταίους δύο μήνες, παραμένει όμως χαμηλότερα από την τιμή του Φεβρουαρίου (56,2 μονάδες).
Όσον αφορά τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, η μέση μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα την εξεταζόμενη εβδομάδα (29 Ιουνίου – 3 Ιουλίου) ανήλθε σε -8% (έναντι -7% την προηγούμενη εβδομάδα), έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου -4,6%. Συνολικά τις 4 τελευταίες εβδομάδες (8 Ιουνίου – 3 Ιουλίου), ο ρυθμός μείωσης στην Ελλάδα ανερχόταν σε -10% ,έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου -6,1%. Για το ίδιο διάστημα, σε χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά, όπως η Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία, τα ποσοστά μείωσης ήταν 6,5%, 8,8% και 17% αντίστοιχα. Συνολικά τους τέσσερις τελευταίους μήνες, η μείωση της ζήτησης στην Ελλάδα ανέρχεται σε -8,8%, λίγο υψηλότερη από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (-7,6%).
Στο σκέλος των ηλεκτρονικών συναλλαγών, ο όγκος συναλλαγών ενισχύθηκε με ισχυρό διψήφιο ρυθμό για δεύτερο συνεχόμενο μήνα (+33,9% τον Ιούνιο έναντι +22,2% τον Μάιο). Συνολικά, το τελευταίο τετράμηνο (Μάρτιος – Ιούνιος) ο όγκος εμφάνισε μέση αύξηση 17,9%, με τάση επιτάχυνσης τον Μάιο και τον Ιούνιο μετά την σταδιακή άρση του lockdown. Παράλληλα, η αξία των συναλλαγών αυξήθηκε (για πρώτη φορά από τον Μάρτιο) κατά 10,1% τον Ιούνιο. Συνολικά για το διάστημα Μαρτίου – Ιουνίου, η μεταβολή της αξίας συναλλαγών είναι οριακά θετική (+0,4% έναντι -1,1% στην προηγούμενη έκθεση).
Οι πληρωμές μέσω του συστήματος ΔΙΑΣ στο δημόσιο εμφανίζουν συνολικά μείωση σε σχέση με πέρυσι για το διάστημα από 23 Μαρτίου έως 7 Ιουλίου, με τάση βελτίωσης όμως σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση.
Όσον αφορά την εξέλιξη των καταναλωτικών δαπανών με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων, η περίοδος 23 Μαρτίου – 2 Ιουλίου καταγράφει μείωση 16,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή, παρουσιάζοντας οριακές μόνο διαφοροποιήσεις σε σύγκριση με τις προηγούμενες τρειςεκθέσεις. Ειδικότερα, ο ρυθμός μείωσης τον Ιούνιο (-12,6%) εμφάνισεεπιτάχυνση σε σύγκριση με τον Μάιο (-9,1%).
Σταδιακή βελτίωση εμφανίζουν τομείς της οικονομικής δραστηριότητας που είχαν βρεθεί αντιμέτωποι με ραγδαία και απότομη μείωση της ζήτησης λόγω της επιβολής των μέτρων περιορισμού. Συγκεκριμένα, ο ρυθμός μείωσης της ηλεκτρονικής δαπάνης στα καταστήματα εστίασης υποχώρησε σε -47,6% τις τρεις πρώτες εβδομάδες του Ιουνίου (από -72,5% τον Μάιο), στους χώρους στάθμευσης σε -10,8% (από -43,4%), στα πολυκαταστήματα σε -64% (από -79,8%), στις υπηρεσίες μεταφορών σε -56,7% (από -67,4%).
Αντίθετα, σημαντική αύξηση καταγράφεται στα διόδια (+114,3% τις τρεις πρώτες εβδομάδες του Ιουνίου από +58,5% τον Μάιο), στις εταιρίες ενέργειας (+54,7% από +29,3%), στα ανταλλακτικά αυτοκινήτων (+29% από +15,7%), στα οικοδομικά υλικά (+51,8% από +43%), ενώ στις αντιπροσωπείες αυτοκινήτων καταγράφεται αύξηση 15,1% τον Ιούνιο μετά από σημαντική πτώση τους προηγούμενους τρεις μήνες, που ξεπέρασε το -56% τον Απρίλιο.
Σημειώνεται πως οι παραπάνω αυξήσεις αντικατοπτρίζουν και μια μεταστροφή των πολιτών σε ηλεκτρονικά κανάλια πληρωμών και δεν αποτελούν αποκλειστικά ένδειξη αυξημένης ζήτησης.
Το πλήθος διασαφήσεων για εισαγωγές εμπορευματοκιβωτίων ως ένας πρόδρομος δείκτης ζήτησης βελτιώθηκε κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα και συγκεκριμένα η μείωση περιορίστηκε σε 26,8% τον Ιούνιο από 35,2% τον Μάιο. Η τάση επιβράδυνσης συνεχίστηκε και στις αρχές Ιουλίου, με τον ρυθμό μείωσης να υποχωρεί σε 17,9% τις πρώτες 6 ημέρες του μήνα. Μικρότερη βελτίωση καταγράφηκε στις εξαγωγές, όπου ο ρυθμός πτώσης υποχώρησε σε 20,9% τον Ιούνιο από 23,8% τον προηγούμενο μήνα, ενώ στις αρχές Ιουλίου η μείωση επιταχύνθηκε σε 26,3%.
Εν κατακλείδι, τα ευρήματα της όγδοης έκθεσης προόδου του Παρατηρητηρίου αναδεικνύουν μια σταθερή εικόνα σε σχέση με τα αποτελέσματα της έβδομης. Διαπιστώνεται μια επιδείνωση στο υγειονομικό σκέλος η οποία οφείλεται στα εισαγόμενα κρούσματα στις πύλες εισόδου της χώρας. Σε ημερήσια βάση εντοπίζεται σταθερά διψήφιος αριθμόςεισαγόμενων κρουσμάτων. Σε πανελλαδικό επίπεδο οι μέσοι όροι των θανάτων και των νοσηλευόμενων σε ΜΕΘ βαίνουν σταθεροί. Στο οικονομικό σκέλος, επισημαίνεται η σημαντική ανάκαμψη του δείκτη PMIγια δεύτερο συνεχόμενο μήνα, η ισχυρή αύξηση του όγκου ηλεκτρονικών συναλλαγών με παράλληλη ενίσχυση της αξίας τους τον Ιούνιο, ενώ συνεχίζεται η μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας με τάση επιτάχυνσης τον Ιούνιο καθώς και η επιβράδυνση στον ρυθμό μείωσης των εισαγωγών εμπορευματοκιβωτίων.
