Περίοδος 25 Νοεμβρίου – 1 Δεκεμβρίου 2021

Η 78^η έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου αφορά το διάστημα 25 Νοεμβρίου – 1 Δεκεμβρίου 2021 και έχει ως στόχο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι τάσεις στους βασικούς άξονες παρατήρησης, που είχαν ήδη διαφανεί από τις προηγούμενες εκθέσεις, επαληθεύονται ή αντιστρέφονται με την προσθήκη ολοένα και περισσότερων επικαιροποιημένων δεδομένων.

Στον άξονα της υγείας και της πολιτικής προστασίας, η τελευταία εβδομάδα εμφανίζει μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων τεστ, του δείκτη θετικότητας και του δείκτη Rt. Επιπλέον, καταγράφεται μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων κρουσμάτων και αύξηση του μέσου όρου των ημερήσιων θανάτων και του αριθμού των διασωληνωμένων. Παράλληλα, την τελευταία εβδομάδα καταγράφεται αύξηση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων συνολικών εμβολιασμών.

Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος των συνολικών ημερησίων τεστ διαμορφώθηκε σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση σε 368.175, από 376.096 στην προηγούμενη έκθεση, εμφανίζοντας μείωση κατά -2,1%. Την τελευταία εβδομάδα, διενεργήθηκαν κατά μέσο όρο 17.111 ημερήσια PCR τεστ και 351.065 ημερήσια rapid Ag τεστ (σύνολο εβδομαδιαίων τεστ 2.577.228). Επιπλέον, στο διάστημα 24 – 30 Νοεμβρίου διενεργήθηκαν 2.173.911 αυτοδιαγνωστικοί έλεγχοι, από 2.223.865 στο προηγούμενο 7ήμερο.

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, ο δείκτης  Rt εκτιμάται στις 1 Δεκεμβρίου σε 1,04, εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση (1,13). Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ υποδεικνύουν επίσης ότι ο δείκτης θετικότητας μειώθηκε 1,74% (το 7ήμερο 22 – 28 Νοεμβρίου), από 1,78% το προηγούμενο 7ήμερο.

Οι πλέον πρόσφατοι χάρτες (2 Δεκεμβρίου) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) κατατάσσουν το σύνολο της Ελληνικής επικράτειας στις χώρες με δείκτη θετικότητας μικρότερο του 4%, καθώς και στις χώρες με τον υψηλότερο δείκτη test ανά 100.000 κατοίκους.

Γράφημα 1: Δείκτης θετικότητας (αριστερά) και Test ανά 100.000 κατοίκους (δεξιά)

Ο μέσος όρος των ημερησίων κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση σε 6.174 κρούσματα, από 6.817 στην προηγούμενη έκθεση, καταγράφοντας μείωση -9,4% σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. Στο εξεταζόμενο διάστημα, το 27,4% των κρουσμάτων καταγράφηκε στην Αττική και το 17,1% στην Θεσσαλονίκη, ενώ τα υπόλοιπα κρούσματα είναι διάσπαρτα σε όλη την επικράτεια.

Πίνακας 1: Κρούσματα ανά ημέρα (κυλιόμενοι 7-ημεροι μέσοι όροι), 1/12/2021

ηγή: www. ourworldindata.org.

Ο μέσος όρος ηλικίας του συνόλου των κρουσμάτων που έχουν καταγραφεί από την αρχή της πανδημίας είναι τα 38 έτη.

Επίσης, ο μέσος όρος του ημερήσιου αριθμού των θανάτων εμφάνισε αύξηση 3,6% σε 87,0 (από 84,0 στην προηγούμενη έκθεση), ενώ το πλήθος των διασωληνωμένων ασθενών στις ΜΕΘ κατέγραψε αύξηση 12,7% σε 690 (από 612 στην προηγούμενη έκθεση).

Η πληρότητα σε κλίνες ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 στην επικράτεια παρουσιάζει αυξηση σε 93% (από 89% στην προηγούμενη έκθεση). Στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη ειδικότερα, η πληρότητα κλινών ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 ανέρχεται σε 90% και 99% αντίστοιχα (από 86% και 99% αντίστοιχα στην προηγούμενη έκθεση).

Σύμφωνα με τα τελευταία διεθνή δεδομένα (1/12/2021), η Ελλάδα με 1.758 θανάτους ανά 1 εκ. κατοίκους βρίσκεται  στην 16^η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών. Ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος θανάτων ανά 1 εκ. κατοίκους είναι 1.897. Ο ρυθμός διπλασιασμού[1] των κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 131 ημέρες (από 132 ημέρες) και  των θανάτων σε 231 (από 228 ημέρες), σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Επιτροπής Επιδημιολόγων (30/11/2021), 26 Περιφερειακές Ενότητες (Άγιο Όρος, Αιτωλοακαρνανία, Άρτα, Αχαΐα, Γρεβενά, Δράμα, Έβρος, Ημαθία, Θάσος, Θεσσαλονίκη, Καρδίτσα, Καστοριά, Κέρκυρα, Κιλκίς, Κοζάνη, Λάρισα, Λέσβος, Μαγνησία, Ξάνθη, Πέλλα, Πιερία, Σέρρες, Τρίκαλα, Φλώρινα, Φθιώτιδα και Χαλκιδική) κατατάσσονται στο επίπεδο πολύ υψηλού κινδύνου (επίπεδο 5) και 17 ΠΕ (Αρκαδία, Δυτική Αττική, Βοιωτία, Εύβοια, Ευρυτανία, Ηλεία, Ιωάννινα, Καβάλα, Κορινθία, Λακωνία, Λευκάδα, Νήσοι, Πρέβεζα, Ρέθυμνο, Ροδόπη, Ρόδος, Σποράδες) κατατάσσονται στο επίπεδο υψηλού κινδύνου (επίπεδο 4).

Την τελευταία εβδομάδα, ο κυλιόμενος μέσος όρος των συνολικών εμβολιασμών ανήλθε σε 77.658, από 64.581 την προηγούμενη εβδομάδα, καταγράφοντας αύξηση +20,2%, που αντανακλά αύξηση +49,8% των ολοκληρωμένων εμβολιασμών και +22,7% των εμβολιασμών αναμνηστικής δόσης, και μείωση -3.2% των εμβολιασμών με τουλάχιστον μία δόση.

Από τις 27 Δεκεμβρίου 2020, που ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί, ο αθροιστικός αριθμός εμβολιασμών την 1^η Δεκεμβρίου 2021 ανερχόταν σε 14.406.712, έναντι 13.863.104 στις 24 Νοεμβρίου 2021. Συνολικά έως την 1^η Δεκεμβρίου 2021, έχουν πραγματοποιηθεί 7.062.963 εμβολιασμοί τουλάχιστον μίας δόσης, 6.618.872 ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί (δηλ εμβολιασμοί δύο δόσεων ή μονοδοσικοί εμβολιασμοί) και 1.437.390 εμβολιασμοί αναμνηστικής δόσης. Το παρακάτω γράφημα συνοψίζει της συνολικούς εμβολιασμούς ανά 100 κατοίκους στην ΕΕ των 27 κρατών μελών με το ποσοστό της Ελλάδας να ανέρχεται σε 138,92% την 1^η Δεκεμβρίου 2021.

Γράφημα 2: Συνολικοί εμβολιασμοί ανά 100 κατοίκους

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Google Mobility, η κινητικότητα του πληθυσμού την περίοδο μετά την άρση επιβολής του δεύτερου lockdown (14 Μαΐου – 26 Νοεμβρίου 2021) εμφανίζει μέση αύξηση κατά 40,2 ποσοστιαίες μονάδες (πμ) σε σύγκριση με την περίοδο ενός μήνα πριν την άρση (13 Απριλίου – 13 Μαΐου 2021). Η μεγαλύτερη αύξηση κινητικότητας καταγράφεται κυρίως στα πάρκα και υπαίθριους χώρους (+82,7 πμ), στα μέσα μαζικής μεταφοράς (ΜΜΜ, +44,5 πμ) και στα καταστήματα και στους χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας (+38,3 πμ). Παράλληλα, η παραμονή στην κατοικία μειώθηκε κατά 8,1 πμ.

Συγκρίνοντας την μεταβολή της κινητικότητας κατά τη διάρκεια των τελευταίων 7 ημερών (20 – 26 Νοεμβρίου 2021) σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο 7ήμερο (13 – 19 Νοεμβρίου 2021), παρατηρούμε οριακή μείωση κατά -0,8 πμ κατά μέσο όρο, που αντανακλά μείωση στα πάρκα και στους υπαίθριους χώρους (-5,7 πμ) και στα καταστήματα τροφίμων και στα φαρμακεία (-2,6 πμ) και μικρή αύξηση στα ΜΜΜ (+1,7 πμ), στους εργασιακούς χώρους (+1,4 πμ) και στα καταστήματα και στους χώρους ψυχαγωγίας (+1,1 πμ). Επίσης, η παραμονή στην κατοικία παρέμεινε αμετάβλητη (-0,1 πμ).

Οριακή αύξηση κατά 11 εκ ευρώ σημείωσαν οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) τον Οκτώβριο 2021, σε συνέχεια της αύξησης κατά 441 εκ ευρώ τον Σεπτέμβριο 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ. Η σωρευτική αύξηση τους τελευταίους 12 μήνες ανέρχεται σε 17,88 δις ευρώ και σε 28,9 δις ευρώ από το τέλος Μαρτίου 2020. Σημειώνεται ότι ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε σε +11,5%[2] τον Οκτώβριο 2021 έναντι +13,3% τον Σεπτέμβριο 2021.

Τα στοιχεία της ΤτΕ κατέδειξαν επίσης διατήρηση της πιστωτικής επέκτασης στον ιδιωτικό τομέα, με ρυθμό αύξησης +0,9% τον Οκτώβριο 2021, κυρίως λόγω της αύξησης των δανείων σε επιχειρήσεις κατά +3,8%. Η μηνιαία καθαρή ροή χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα ήταν οριακά αρνητική (-42 εκ ευρώ) τον Οκτώβριο 2021, έναντι θετικής ροής +625 εκ ευρώ τον Σεπτέμβριο 2021.

Σημαντική ενίσχυση (για έκτο συνεχόμενο μήνα) κατά +13% εμφάνισε ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο τον Σεπτέμβριο 2021, σε συνέχεια της αύξησης κατά +7,5% που είχε σημειωθεί τον Αύγουστο 2021. Την μεγαλύτερη αύξηση τον Σεπτέμβριο 2021 κατέγραψαν οι κατηγορίες: ένδυση – υπόδηση (+26,1%), καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων (+19,7%) και έπιπλα – ηλεκτρικά είδη – οικιακός εξοπλισμός (+19,7%). Συνολικά, τους πρώτους εννέα μήνες του 2021, ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο αυξήθηκε κατά +9,1%.

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος αυξήθηκε κατά 1 μονάδα (σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα) στις 113,4 μονάδες τον Νοέμβριο 2021. Αύξηση κατέγραψαν οι δείκτες προσδοκιών στις υπηρεσίες (+5,8 μονάδες), στην καταναλωτική εμπιστοσύνη (+3,9 μονάδες) και στη βιομηχανία (+0,7 μονάδες). Αντίθετα, μείωση σημείωσαν οι δείκτες προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο (-7,6 μονάδες) και στις κατασκευές (-5,4 μονάδες). Παράλληλα, μείωση κατά 5,8 μονάδες κατέγραψε ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης, που ανήλθε στις 114,2 μονάδες τον Νοέμβριο 2021.

Ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) της Markit για τον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος στις 58,8 μονάδες τον Νοέμβριο. Τα στοιχεία της έρευνας υπέδειξαν σημαντική βελτίωση του μεταποιητικού τομέα με τον ρυθμό αύξησης της παραγωγής να είναι αντίστοιχος με τον ρυθμό που παρατηρήθηκε τον προηγούμενο μήνα, υποστηριζόμενος από την απότομη άνοδο των νέων παραγγελιών. Σημειώνεται ότι τιμή του δείκτη PMI πάνω από 50 υποδηλώνει επέκταση της δραστηριότητας του μεταποιητικού τομέα, ενώ τιμή κάτω των 50 υποδηλώνει συστολή.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, η μέση ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε κατά +6,4% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας) το επταήμερο 22 – 28 Νοεμβρίου 2021, έναντι αύξησης κατά +6,8% το αμέσως προηγούμενο επταήμερο. Συνολικά τις πρώτες 28 ημέρες του Νοεμβρίου 2021, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατέγραψε αύξηση κατά +4,8% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), έναντι αύξησης κατά +1,4% τον Οκτώβριο 2021. Τα στοιχεία του Bruegel για την εβδομαδιαία κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας υποδεικνύουν αύξηση +9% το διάστημα 15 – 19 Νοεμβρίου 2021 (σε σύγκριση με την αντίστοιχη εβδομάδα του 2019, προ πανδημίας), έναντι αύξησης +3% την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα. Συνολικά, στο διάστημα από τις αρχές Μαρτίου 2020 έως τις 19 Νοεμβρίου 2021, η μέση εβδομαδιαία μείωση στην Ελλάδα ανήλθε σε -2,6% έναντι -2,2% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σε χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά, όπως η Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία τα ποσοστά μεταβολής ήταν -3,3%, -4,5% και -5,4% αντίστοιχα για την ίδια περίοδο.

O ρυθμός μείωσης του αριθμού επιβατών διεθνών πτήσεων στο ΔΑΑ το επταήμερο 24 – 30 Νοεμβρίου 2021 διαμορφώθηκε σε -36,9% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), έναντι μείωσης -40,2% το αμέσως προηγούμενο επταήμερο, ενώ ο αριθμός των επιβατών εσωτερικών πτήσεων σημείωσε μικρότερη πτώση κατά -18% (έναντι -28,1%). Σημειώνεται ότι ο μέσος ημερήσιος αριθμός επιβατών διεθνών πτήσεων ανήλθε σε 23.328 το επταήμερο 24 – 30 Νοεμβρίου 2021, καταγράφοντας αύξηση κατά +3,1% σε σύγκριση με το προηγούμενο επταήμερο. Συνολικά, τον Νοέμβριο 2021 ο ρυθμός μείωσης του αριθμού επιβατών διεθνών πτήσεων ανήλθε σε -33,7% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), έναντι -32,8% τον Οκτώβριο 2021. Επίσης, από την αρχή του 2021 έως τις 30 Νοεμβρίου 2021, ο αριθμός των επιβατών διεθνών πτήσεων καταγράφει μείωση -57,9% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019.

Ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών συνεχίζει να ενισχύεται με διψήφιο ρυθμό για 19ο  συνεχόμενο μήνα, που ανήλθε σε +38% τις πρώτες 19 ημέρες του Νοεμβρίου 2021 έναντι +15,2% τον Οκτώβριο 2021. Συνολικά, στο διάστημα 1 Μαρτίου 2020 έως 19 Νοεμβρίου 2021, ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών εμφάνισε αύξηση +21,7%. Σημαντική αύξηση κατά +44,6% εμφάνισε τις πρώτες 19 ημέρες του Νοεμβρίου 2021 και η αξία των ηλεκτρονικών συναλλαγών, σε συνέχεια της αύξησης κατά +19,4% που είχε σημειωθεί τον Οκτώβριο 2021. Συνολικά, στο διάστημα 1 Μαρτίου 2020 έως 19 Νοεμβρίου 2021, η αξία ηλεκτρονικών συναλλαγών κατέγραψε ρυθμό αύξησης +12,5%.

Εν κατακλείδι, τα ευρήματα της 78^ης έκθεσης προόδου του Παρατηρητηρίου παρουσιάζουν μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων τεστ, του δείκτη θετικότητας και του δείκτη Rt, σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Επιπλέον, καταγράφεται μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερήσιων κρουσμάτων και αύξηση του μέσου όρου των ημερήσιων θανάτων, και του αριθμού των διασωληνωμένων, σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση. Στο οικονομικό σκέλος, επισημαίνεται η οριακή αύξηση των καταθέσεων και η διατήρηση της πιστωτικής επέκτασης τον Οκτώβριο, η σημαντική αύξηση των λιανικών πωλήσεων τον Σεπτέμβριο, καθώς και η βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος και η σταθεροποίηση του δείκτη PMI τον Νοέμβριο. Τονίζεται επίσης, η ενίσχυση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας τον Νοέμβριο και η αύξηση του όγκου και της αξίας ηλεκτρονικών συναλλαγών τις πρώτες 19 ημέρες του Νοεμβρίου.

Πορεία Κύριων Δεικτών

Της παρακάτω δείκτες συνοψίζεται η πορεία της επιδημίας, της κινητικότητας του πληθυσμού και του άξονα οικονομίας με κύρια έμφαση στην μεταβολή αυτών σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου.

Πίνακας 2: Πορεία Κύριων Δεικτών

Ενδεικτικά μέτρα άλλων χωρών για την αναχαίτιση-διαχείριση της πανδημίας

Για να αναχαιτίσουν νέα έξαρση της πανδημίας, της Ευρωπαϊκές χώρες λαμβάνουν επιπλέον περιοριστικά μέτρα για να μειώσουν την μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων. Από την άλλη, υπάρχουν χώρες οι οποίες στα πλαίσια της διαχείρισης της της φάσης της πανδημίας αναπροσάρμοσαν ορισμένα μέτρα με βάση της εξελίξεις σε τοπικό ή/και εθνικό επίπεδο επιτρέποντας λιγότερους περιορισμούς. Ενδεικτικά, αναφέρουμε μέτρα που ανακοινώθηκαν κατά το διάστημα 25 Νοεμβρίου – 1 Δεκεμβρίου 2021:

Στην Γαλλία, στο Παρίσι, έγινε εκ νέου υποχρεωτική η χρήση μάσκας στις συναθροίσεις σε δημόσιους χώρους, σε φεστιβάλ και θεάματα, σε αγορές και όταν οι πολίτες στέκονται στην ουρά.

Στην Ιταλία, ανακοινώθηκε ότι από τις 6 Δεκεμβρίου, σε όποιον θα μπαίνει σε μέσα αστικής μεταφοράς χωρίς αρνητικό τεστ κορωνοϊού ή πράσινο πάσο, θα επιβάλλεται πρόστιμο από 600 μέχρι 1.000 ευρώ. Επίσης, μετά τη Ρώμη και το Μιλάνο, αποφασίσθηκε και στο Τορίνο ότι στους δρόμους του κέντρου της πόλης και σε όλους τους ανοικτούς χώρους όπου υπάρχει συνωστισμός, οι πολίτες θα πρέπει να φορούν υποχρεωτικά προστατευτική μάσκα. Ανακοινώθηκε επίσης ότι από τις 15 Δεκεμβρίου θα ξεκινήσει ο υποχρεωτικός εμβολιασμός του εκπαιδευτικού προσωπικού και των διοικητικών υπαλλήλων που εργάζονται στα σχολεία, των μελών των αστυνομικών και στρατιωτικών δυνάμεων και του διοικητικού προσωπικού των νοσοκομείων.

Στην Ολλανδία, ανακοινώθηκε ότι τα μπαρ, τα εστιατόρια και τα μη αναγκαία καταστήματα θα πρέπει να κλείνουν από τις 5μμ έως τις 5πμ. Τα μέτρα, που περιλαμβάνουν, επιπλέον, τη χρήση μάσκας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τέθηκαν σε ισχύ στις 28 Νοεμβρίου.

Στο Βέλγιο, ανακοινώθηκαν στις 26 Νοεμβρίου νέα αυστηρότερα μέτρα. Συγκεκριμένα, έκλεισαν όλα τα νυχτερινά κέντρα και οι ντισκοτέκ, ενώ η παραμονή σε καταστήματα εστίασης επιτρέπεται έως τις 11 μ.μ. και θα επιτρέπονται έως 6 άτομα ανά τραπέζι. Ακόμη απαγορεύονται τα πάρτι και οι ιδιωτικές συγκεντρώσεις σε εσωτερικούς χώρους εκτός των ιδιωτικών κατοικιών (εξαιρούνται γάμοι και κηδείες). Οι εκδηλώσεις και οι συναυλίες θα συνεχιστούν μόνο με καθίσματα και τήρηση αποστάσεων. Η χρήση της μάσκας θα είναι απαραίτητη σε όλους τους δημόσιους χώρους. Οι αθλητικοί αγώνες σε κλειστούς και ανοιχτούς χώρους θα πραγματοποιούνται χωρίς κοινό. Οι αθλητικές δραστηριότητες σε κλειστούς χώρους θα συνεχιστούν. Η τηλεργασία από το σπίτι θα παραμείνει υποχρεωτική τέσσερις φορές την εβδομάδα.

Στην Πορτογαλία, ανακοινώθηκε στις 25 Νοεμβρίου ότι όλοι όσοι επισκέπτονται με αεροπλάνο τη χώρα, ακόμα και όσοι είναι εμβολιασμένοι, θα πρέπει να επιδείξουν αρνητικό τεστ. Αρνητικό τεστ θα πρέπει να επιδείξουν και όσοι εισέρχονται σε μπαρ, κλαμπ, μεγάλες εκδηλώσεις και οίκους ευγηρίας, ακόμα και αν είναι πλήρως εμβολιασμένοι. Παράλληλα, έγινε πάλι υποχρεωτική η χρήση μάσκας σε κλειστούς δημόσιους χώρους.

Στην Αγγλία, ανακοινώθηκε στις 27 Νοεμβρίου ότι η χρήση μάσκας σε καταστήματα και μέσα μαζικής συγκοινωνίας ξαναγίνεται υποχρεωτική.

Στην Τσεχία, στις 25 Νοεμβρίου η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για 30 ημέρες λόγω της έξαρσης των κρουσμάτων κορωνοϊού. Παράλληλα, τα εστιατόρια, τα μπαρ και τα κλαμπ κλείνουν από τις 10μμ.

Στην Φινλανδία, τα μπαρ και τα εστιατόρια που αρνούνται να χρησιμοποιήσουν πιστοποιητικά Covid δεν θα σερβίρουν ποτά μετά τις 5μμ.

[1]Οι ρυθμοί διπλασιασμού υπολογίζονται λαμβάνοντας υπόψη τα ιστορικά στοιχεία των σχετικών χρονοσειρών. Συγκεκριμένα, η μεθοδολογία στηρίζεται στον καθορισμό των ημερών που μεσολάβησαν μεταξύ της παρούσας τιμής και της τελευταίας παρατήρησης στη σχετική χρονοσειρά με τιμή ίση με το 50% της παρούσας τιμής.

[2] Όλες οι μεταβολές που αναφέρονται στο οικονομικό σκέλος αφορούν μεταβολές σε ετήσια βάση (δηλαδή σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους), εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά.