Περίοδος 27 Μαΐου – 2 Ιουνίου 2021

Η 52^η έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου αφορά το διάστημα 27 Μαΐου – 2 Ιουνίου 2021 και έχει ως στόχο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι τάσεις στους βασικούς άξονες παρατήρησης, που είχαν ήδη διαφανεί από τις προηγούμενες εκθέσεις, επαληθεύονται ή αντιστρέφονται με την προσθήκη ολοένα και περισσότερων επικαιροποιημένων δεδομένων.

Στον άξονα της υγείας και της πολιτικής προστασίας, η τελευταία εβδομάδα εμφανίζει μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των τεστ, του δείκτη θετικότητας καθώς και οριακή αύξηση του δείκτη Rt. Επιπλέον, καταγράφεται μείωση του κυλιόμενου μέσου  όρου κρουσμάτων και θανάτων και του αριθμού των διασωληνωμένων.

Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος των συνολικών ημερησίων τεστ διαμορφώθηκε σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση σε 42.497, από 46.672 στην προηγούμενη έκθεση, εμφανίζοντας μείωση κατά 8,9%. Την τελευταία εβδομάδα, διενεργήθηκαν κατά μέσο όρο 12.749  ημερήσια PCR τεστ και 29.748 ημερήσια rapid Ag τεστ (σύνολο εβδομαδιαίων τεστ 297.482). Επιπλέον, στο διάστημα 27  Μαΐου – 2 Ιουνίου διενεργήθηκαν 3.034.489 αυτοδιαγνωστικοί έλεγχοι, από 3.583.178 στο προηγούμενο 7ήμερο.

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, ο δείκτης  Rt εκτιμάται στις 2 Ιουνίου σε 0,85, από 0,82 την προηγούμενη εβδομάδα. Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ υποδεικνύουν επίσης ότι ο δείκτης θετικότητας μειώθηκε σε 3,42% (το 7ήμερο 24 – 30 Μαΐου), από 3,66% το προηγούμενο 7ήμερο.

Οι πλέον πρόσφατοι χάρτες (3 Ιουνίου) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) κατατάσσουν την Ελλάδα στις χώρες με τον χαμηλότερο δείκτη θετικότητας (<4%), καθώς και στις τέσσερις χώρες  με τον υψηλότερο δείκτη test ανά 100.000 κατοίκους.

Γράφημα 1: Δείκτης θετικότητας

Γράφημα 2: Test ανά 100.000 κατοίκους

Ο μέσος όρος των ημερησίων κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση σε 1.453 κρούσματα, από 1.664 στην προηγούμενη έκθεση, καταγράφοντας μείωση 12,7% σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. Στο εξεταζόμενο διάστημα, το 49,8% των κρουσμάτων καταγράφηκε στην Αττική και το 9,5% στην Θεσσαλονίκη, ενώ τα υπόλοιπα κρούσματα είναι διάσπαρτα σε όλη την επικράτεια.

Πίνακας 1: Κρούσματα ανά ημέρα (κυλιόμενοι 7-ημεροι μέσοι όροι), 1/6/2021

Πηγή: www. ourworldindata.org.

Ο μέσος όρος ηλικίας του συνόλου των κρουσμάτων που έχουν καταγραφεί από την αρχή της πανδημίας είναι τα 43 έτη.

Επίσης, ο μέσος όρος του ημερήσιου αριθμού των θανάτων υποχώρησε κατά 30,4% σε 32,7 (από 47 στην προηγούμενη έκθεση), ενώ το πλήθος των διασωληνωμένων ασθενών στις ΜΕΘ μειώθηκε κατά 11,2% σε 486 (από 547 στην προηγούμενη έκθεση).

Η πληρότητα σε κλίνες ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 στην επικράτεια παρουσιάζει μείωση σε 62% (από 68% στην προηγούμενη έκθεση). Στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη ειδικότερα, η πληρότητα κλινών ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 ανέρχεται σε 86% και 58% αντίστοιχα (από 75% και 74% αντίστοιχα στην προηγούμενη έκθεση).

Συμπερασματικά, η κατάσταση στον άξονα υγείας συνεχίζει να απαιτεί πολύ αυξημένη επαγρύπνηση και αυστηρή τήρηση των προληπτικών μέτρων.

Σύμφωνα με τα τελευταία διεθνή δεδομένα (1/6/2021), η Ελλάδα με 1.163 θανάτους ανά 1 εκ. κατοίκους βρίσκεται  στην 19^η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών. Ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος θανάτων ανά 1 εκ. κατοίκους είναι 1.632. Ο ρυθμός διπλασιασμού^[1] των κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 89 ημέρες (από 84 ημέρες) και  των θανάτων σε 110 (από 109 ημέρες), σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Επιτροπής Επιδημιολόγων (3/6/2021), καμία Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) δεν κατατάσσεται στο επίπεδο πολύ υψηλού κινδύνου (κόκκινο) και 23 ΠΕ (Αιτωλοακαρνανία, Άνδρος, Αττική, Αχαΐα, Βοιωτία, Γρεβενά, Εύβοια, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Κάλυμνος, Κέρκυρα, Κοζάνη, Κιλκίς, Λάρισα, Λέσβος, Μαγνησία, Νάξος, Ρέθυμνο, Σύρος, Τήνος, Φλώρινα και Χανιά) της χώρας κατατάσσονται στο επίπεδο υψηλού κινδύνου (πορτοκαλί).

Από τις 27 Δεκεμβρίου, που ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί, ο αθροιστικός αριθμός εμβολιασμών στις 2 Ιουνίου ανερχόταν σε 5.791.280, έναντι 5.206.825 στις 26 Μαΐου. Συνολικά έως τις 2 Ιουνίου, έχουν πραγματοποιηθεί 3.752.252 εμβολιασμοί τουλάχιστον μίας δόσης και 2.155.442 ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί (δηλ εμβολιασμοί δύο δόσεων ή μονοδοσικοί εμβολιασμοί). Το παρακάτω γράφημα συνοψίζει τους συνολικούς εμβολιασμούς ανά 100 κατοίκους στην ΕΕ των 27 κρατών μελών με το ποσοστό της Ελλάδας να ανέρχεται σε 54,61% την 1^η Ιουνίου.

Γράφημα 3: Συνολικοί εμβολιασμοί ανά εκατό κατοίκους

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Google Mobility, η κινητικότητα του πληθυσμού 15 ημέρες μετά την άρση επιβολής του δεύτερου lockdown (14 – 28 Μαΐου 2021) εμφανίζει μέση αύξηση κατά 12,2 ποσοστιαίες μονάδες (πμ) σε σύγκριση με την περίοδο 15 ημερών πριν την άρση (29 Απριλίου – 13 Μαΐου 2021). Η μεγαλύτερη αύξηση κινητικότητας καταγράφεται κυρίως στους χώρους εργασίας (+16,7 πμ), στα ΜΜΜ (+15.3 πμ) και στα καταστήματα και στους χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας (+13,0 πμ). Παράλληλα, η παραμονή στην κατοικία μειώθηκε κατά 4,8 πμ.

Συγκρίνοντας την μεταβολή της κινητικότητας κατά τη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας (22 – 28 Μαΐου 2021) σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα (15 – 21 Μαΐου 2021), παρατηρούμε αύξηση της κινητικότητας στα πάρκα και τους υπαίθριους χώρους (+16,1 πμ), στα ΜΜΜ (+3,7 πμ), στα καταστήματα τροφίμων και στα φαρμακεία (+3,0 πμ), στα καταστήματα και στους χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας (+2,9 πμ) και στους χώρους εργασίας (+2,3 πμ). Παράλληλα, η παραμονή στην κατοικία υποχώρησε κατά -0,7 πμ.

Αύξηση κατά 2,96 δις ευρώ σημείωσαν οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) τον Απρίλιο 2021, μετά την ενίσχυση κατά 1,65 δις ευρώ τον Μάρτιο 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ). Η σωρευτική αύξηση τους τελευταίους 12 μήνες ανέρχεται σε 21,55 δις ευρώ. Σημειώνεται ότι ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε σε +14,7%^[2] τον Απρίλιο 2021 από +13,8% τον Μάρτιο 2021. Παράλληλα, οι καταθέσεις της γενικής κυβέρνησης ενισχύθηκαν κατά 203 εκ ευρώ τον Απρίλιο 2021.

Τα στοιχεία της ΤτΕ κατέδειξαν επίσης διατήρηση της πιστωτικής επέκτασης στον ιδιωτικό τομέα, με ρυθμό αύξησης +2,4% τον Απρίλιο 2021, κυρίως λόγω της αύξησης των δανείων σε επιχειρήσεις κατά +6,7%. Οι μηνιαίες καθαρές ροές χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα ήταν αρνητικές (-787 εκ ευρώ) τον Απρίλιο 2021, έναντι +405 εκ ευρώ τον Μάρτιο 2021.

Μειώθηκε κατά -3% ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο τον Μάρτιο 2021 έναντι πτώσης -4% που είχε σημειωθεί τον Φεβρουάριο 2021. Την μεγαλύτερη μείωση τον Μάρτιο 2021 κατέγραψαν οι κατηγορίες: μεγάλα καταστήματα τροφίμων (-11%), καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων (-5,4%) και πολυκαταστήματα (-3,8%). Στον αντίποδα, αύξηση παρουσίασαν οι κατηγορίες: πωλήσεις εκτός καταστημάτων (+69,2%), έπιπλα-ηλεκτρικά είδη-οικιακός εξοπλισμός (+19,5%) και φαρμακευτικά – καλλυντικά (+11,1%). Συνολικά στο πρώτο τρίμηνο του 2021, ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο μειώθηκε κατά -3,9%.

Πολύ σημαντική βελτίωση (για τέταρτο συνεχόμενο μήνα) κατά 10,7 μονάδες (σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα) κατέγραψε ο δείκτης οικονομικού κλίματος, που ανήλθε στις 108,6 μονάδες τον Μάιο 2021, αριθμός που αποτελεί την υψηλότερη τιμή από τον Μάρτιο 2020. Ενίσχυση εμφάνισαν οι περισσότεροι επιμέρους δείκτες προσδοκιών: υπηρεσίες (+30,7 μονάδες), βιομηχανία (+12,9 μονάδες), καταναλωτική εμπιστοσύνη (+12,4 μονάδες) και λιανικό εμπόριο (+1,8 μονάδες), ενώ ο δείκτης προσδοκιών στις κατασκευές μειώθηκε κατά 7,2 μονάδες, μετά την διψήφια αύξηση κατά 17,3 μονάδες τον Απρίλιο 2021. Παράλληλα, ενίσχυση κατά 5 μονάδες κατέγραψε ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης, που ανήλθε στις 110,9 μονάδες τον Μάιο 2021. 

Ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) της Markit για τον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα ενισχύθηκε για τρίτο συνεχόμενο μήνα κατά 3,6 μονάδες, φτάνοντας τις 58,0 μονάδες τον Μάιο 2021 έναντι 54,4 τον Απρίλιο 2021, υποδεικνύοντας σημαντική βελτίωση των προοπτικών του μεταποιητικού τομέα. Τα στοιχεία του Μαΐου υπέδειξαν εντονότερη αύξηση της παραγωγής, των νέων παραγγελιών και της απασχόλησης. Σημειώνεται ότι τιμή του δείκτη PMI πάνω από 50 υποδηλώνει επέκταση της δραστηριότητας του μεταποιητικού τομέα, ενώ τιμή κάτω των 50 υποδηλώνει συστολή. Επισημαίνεται, επίσης ότι η τιμή του δείκτη τον Μάιο 2021 αποτελεί την υψηλότερη επίδοση από τον Απρίλιο 2000.

Όσον αφορά άλλους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του ΑΔΜΗΕ η μέση ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε οριακά κατά +0,3% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας) το επταήμερο 24 – 30 Μαΐου 2021, έναντι πτώσης κατά -4,8% το αμέσως προηγούμενο επταήμερο. Συνολικά τον Μάιο 2021, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας υποχώρησε κατά -5,2% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), αμετάβλητη σε σχέση με τον ρυθμό μείωσης του Απριλίου 2021. Τα στοιχεία του Bruegel για την εβδομαδιαία κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας υποδεικνύουν μείωση κατά -6% κατά το διάστημα 17 – 21 Μαΐου 2021 (σε σύγκριση με την αντίστοιχη εβδομάδα του 2019, προ πανδημίας), έναντι πτώσης -6% την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα. Συνολικά, στο διάστημα από τις αρχές Μαρτίου 2020 έως τις 21 Μαΐου 2021, η μέση εβδομαδιαία μείωση στην Ελλάδα ανήλθε σε -4,1% έναντι -2,8% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σε χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά, όπως η Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία τα ποσοστά μεταβολής ήταν -3,8%, -4,9% και -6,5% αντίστοιχα για την ίδια περίοδο.

Διατηρήθηκε ο σημαντικός ρυθμός μείωσης του αριθμού επιβατών διεθνών πτήσεων στο ΔΑΑ το επταήμερο 26 Μαΐου – 1 Ιουνίου 2021, που ανήλθε σε -76,9% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), έναντι -78,1% το αμέσως προηγούμενο επταήμερο, ενώ ο αριθμός των επιβατών εσωτερικών πτήσεων σημείωσε μικρότερη πτώση κατά -55,8% (έναντι -58,1%). Σημειώνεται ότι ο μέσος ημερήσιος αριθμός επιβατών διεθνών πτήσεων ανήλθε σε 12.941 το επταήμερο 26 Μαΐου – 1 Ιουνίου 2021, καταγράφοντας αύξηση 12,6% σε σύγκριση με το προηγούμενο 7ήμερο. Συνολικά, τον Μάιο 2021, ο ρυθμός μείωσης του αριθμού επιβατών διεθνών πτήσεων ανήλθε σε -80,8% (σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, προ πανδημίας), έναντι -88,8% τον Απρίλιο 2021.

Ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών συνεχίζει να ενισχύεται με διψήφιο ρυθμό για 13^ο  συνεχόμενο μήνα, που ανήλθε σε +21% τις πρώτες 28 ημέρες του Μαΐου 2021 έναντι +43,5% τον Απρίλιο 2021. Συνολικά, στο διάστημα 1 Μαρτίου 2020 έως 28 Μαΐου 2021, ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών εμφάνισε αύξηση +23%. Σημαντική αύξηση κατά +31,9% εμφάνισε τις πρώτες 28 ημέρες του Μαΐου 2021 και η αξία των ηλεκτρονικών συναλλαγών, μετά την αύξηση κατά +35,6% που είχε σημειωθεί τον Απρίλιο 2021. Συνολικά, στο διάστημα 1 Μαρτίου 2020 έως 28 Μαΐου 2021, η αξία ηλεκτρονικών συναλλαγών κατέγραψε ρυθμό αύξησης +7,2%.

Εν κατακλείδι, τα ευρήματα της 52^ης έκθεσης προόδου του Παρατηρητηρίου παρουσιάζουν μείωση του κυλιόμενου μέσου όρου των ημερησίων τεστ, του δείκτη θετικότητας, καθώς και οριακή αύξηση του δείκτη Rt, σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Επίσης, καταδεικνύουν μείωση  του κυλιόμενου μέσου  όρου κρουσμάτων και θανάτων, καθώς και του αριθμού των διασωληνωμένων, σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση. Στο οικονομικό σκέλος, επισημαίνεται η αύξηση των καταθέσεων και η διατήρηση της πιστωτικής επέκτασης τον Απρίλιο, η μείωση των λιανικών πωλήσεων τον Μάρτιο και η σημαντική ενίσχυση τόσο του δείκτη οικονομικού κλίματος, όσο και του δείκτη PMI, τον Μάιο. Σημειώνεται επίσης, η μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας τον Μάιο και η διψήφια ενίσχυση τόσο του όγκου, όσο της αξίας, ηλεκτρονικών συναλλαγών τις πρώτες 28 ημέρες του Μαΐου.

Πορεία Κύριων Δεικτών

Στους παρακάτω δείκτες συνοψίζεται η πορεία της επιδημίας, της κινητικότητας του πληθυσμού και του άξονα οικονομίας με κύρια έμφαση στην μεταβολή αυτών σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου.

Πίνακας 2: Πορεία Κύριων Δεικτών

Ενδεικτικά μέτρα άλλων χωρών για την αναχαίτιση-διαχείριση του 3^ου κύματος

Για να αναχαιτίσουν το τρίτο κύμα έξαρσης της πανδημίας, πολλές Ευρωπαϊκές χώρες λαμβάνουν επιπλέον περιοριστικά μέτρα για να μειώσουν την μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων. Από την άλλη, άλλες χώρες στα πλαίσια της διαχείρισης του τρίτου κύματος αναπροσάρμοσαν ορισμένα μέτρα με βάση τις εξελίξεις σε τοπικό ή/και εθνικό επίπεδο επιτρέποντας λιγότερους περιορισμούς. Ενδεικτικά, αναφέρουμε μέτρα που ανακοινώθηκαν κατά το διάστημα 27 Μαΐου – 2 Ιουνίου 2021:

Στην Γερμανία, οι επιχειρήσεις εστίασης έχουν ανοίξει τους εξωτερικούς χώρους τους σε όλη την επικράτεια, ενώ σταδιακά τίθενται σε λειτουργία και οι εσωτερικοί χώροι. Περιορισμοί εξακολουθούν να ισχύουν σε ό,τι αφορά το ωράριο λειτουργίας. Ενδεικτικά, στην Βάδη – Βυρτεμβέργη τα εστιατόρια λειτουργούν έως τις 9μμ, ενώ από τις 8 Ιουνίου, θα επαναλειτουργήσουν τα πάρκα δραστηριοτήτων, οι ενοικιαζόμενες παραθεριστικές κατοικίες και τα κάμπινγκ. Στην Βαυαρία αρχίζουν και πάλι οι αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις σε ανοιχτούς χώρους, ενώ λειτουργούν και πάλι τα γυμναστήρια και τα κολυμβητήρια, με αυστηρούς κανόνες υγιεινής και υποχρεωτικά τεστ. Στο Βερολίνο το επόμενο βήμα χαλάρωσης θα επιχειρηθεί στις 4 Ιουνίου, όταν θα επιτρέπεται η συνάντηση δέκα ατόμων από πέντε διαφορετικά νοικοκυριά σε εξωτερικούς χώρους, ενώ τα γυμναστήρια θα λειτουργήσουν με τεστ και ραντεβού. Επιπλέον, θα επιτρέπεται και η διοργάνωση εκδηλώσεων με έως και 500 θεατές, σε υπαίθριους χώρους. Από τις 18 Ιουνίου αναμένεται να επιτραπούν και οι τουριστικές διανυκτερεύσεις στα ξενοδοχεία της πόλης, μέχρι του 50% των δυνατοτήτων των ξενοδοχείων.

Στην Ιταλία, από την 1η Ιουνίου  οι πελάτες των καφέ και εστιατορίων θα μπορούν να καταναλώνουν φαγητό και ροφήματα και στο εσωτερικό των καταστημάτων, ενώ θα μπορούν να τρώνε και όρθιοι, αλλά διατηρώντας πάντα την απόσταση ασφαλείας ενός μέτρου. Επίσης από τις 31 Μαΐου σε τρεις περιφέρειες (με πρωτεύουσα την Τεργέστη, το Κάλιαρι της Σαρδηνίας και στην μικρή περιοχή Μολίζε της κεντρικής Ιταλίας) θα καταργηθεί η νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας.

Στην Ισπανία, οι περιφέρειες με αριθμό μολύνσεων κάτω των 50 ανά 100.000 άτομα θα μπορούν να ανοίξουν ντίσκο και νυχτερινά κλαμπ έως τις 3πμ, αν και θα συνεχίσουν να ισχύουν ορισμένοι περιορισμοί. Σε περιφέρειες μεσαίου κινδύνου με πτωτικό ποσοστό μολύνσεων – που καταγράφεται στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας – χώροι εκδηλώσεων μπορεί επίσης να ανοίξουν, αλλά με χωρητικότητα 30% στους εσωτερικούς χώρους.

Στην Ολλανδία, από την 31^η Μαΐου τα μπαρ και τα εστιατόρια μπορούν να σερβίρουν πελάτες και σε κλειστούς χώρους, ενώ επαναλειτουργήσουν τα μουσεία.

Στην Αυστρία, ανακοινώθηκε στις 28 Μαΐου περαιτέρω χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων με ισχύ από τις 10 Ιουνίου. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που θα μπορούν να συναντώνται σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους σε 8 και 16 αντίστοιχα (από 4 και 10 αντίστοιχα), η παράταση της ώρας λειτουργίας στην εστίαση από τις 10μμ στα μεσάνυχτα, η μείωση της απόστασης ασφαλείας από τα δύο στο ένα μέτρο, όπως και η μείωση στο λιανεμπόριο των 20 τετραγωνικών μέτρων ανά άτομο σε 10.

Στη Σουηδία, ανακοινώθηκε στις 27 Μαΐου χαλάρωση ορισμένων περιοριστικών μέτρων με ισχύ από την 1^η Ιουνίου που αφορούν το μειωμένο ωράριο λειτουργίας των εστιατορίων, τον αριθμό των πελατών σε καταστήματα και εμπορικά κέντρα και το κλείσιμο μουσείων και ψυχαγωγικών πάρκων. Στις συνεχιζόμενες συστάσεις – με εθελοντική εφαρμογή – περιλαμβάνεται η τηλεργασία, η χρήση μάσκας σε ορισμένες περιπτώσεις και ο περιορισμός των κοινωνικών επαφών, όσο το δυνατόν περισσότερο.

Στην Πολωνία, ανακοινώθηκε στις 2 Ιουνίου ότι ο αριθμός των καλεσμένων που επιτρέπονται σε μεγάλες συναθροίσεις, όπως γάμοι, θα αυξηθεί σε 150 από 50, από τις 6 Ιουνίου, ενώ στο όριο αυτό δεν θα προσμετρούνται όσοι έχουν εμβολιαστεί κατά της Covid-19. Επίσης, θα αυξηθεί επίσης ο αριθμός των ανθρώπων σε συνέδρια και δημόσια μέσα μεταφοράς.

Στη Σερβία, από την 1^η Ιουνίου παρατάθηκε κατά 2 ώρες το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων εστίασης, τα οποία πλέον είναι ανοιχτά έως τα μεσάνυχτα. Το ίδιο ωράριο ισχύει για τα θέατρα και τους κινηματογράφους. Επίσης αυξήθηκε στους 200 (από 100)  αριθμός των ατόμων που θα μπορούν να μετέχουν σε συνέδρια, διαλέξεις ή πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Στην Τουρκία, ανακοινώθηκε στις 31 Μαΐου περαιτέρω χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει μερική άρση του lockdown τα Σαββατοκύριακα και επαναλειτουργία των εστιατορίων με περιορισμένο αριθμό πελατών.

[1]Οι ρυθμοί διπλασιασμού υπολογίζονται λαμβάνοντας υπόψη τα ιστορικά στοιχεία των σχετικών χρονοσειρών. Συγκεκριμένα, η μεθοδολογία στηρίζεται στον καθορισμό των ημερών που μεσολάβησαν μεταξύ της παρούσας τιμής και της τελευταίας παρατήρησης στη σχετική χρονοσειρά με τιμή ίση με το 50% της παρούσας τιμής.

[2] Όλες οι μεταβολές που αναφέρονται στο οικονομικό σκέλος αφορούν μεταβολές σε ετήσια βάση (δηλαδή σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους), εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά.