Περίοδος 28 Ιανουαρίου – 3 Φεβρουαρίου 2021

Η 35η έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου αφορά το διάστημα 28 Ιανουαρίου έως 3 Φεβρουαρίου 2021 και έχει ως στόχο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι τάσεις στους βασικούς άξονες παρατήρησης, που είχαν ήδη διαφανεί από τις προηγούμενες εκθέσεις, επαληθεύονται ή αντιστρέφονται με την προσθήκη ολοένα και περισσότερων επικαιροποιημένων δεδομένων.

Στον άξονα της υγείας και της πολιτικής προστασίας, η τελευταία εβδομάδα εμφανίζει αύξηση στον κυλιόμενο μέσο  όρο κρουσμάτων και μείωση στο μέσο όρο των θανάτων και στον αριθμό των διασωληνωμένων.

Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος των ημερησίων κρουσμάτων διαμορφώνεται σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση σε 842 κρούσματα, από 596 στην προηγούμενη έκθεση, εμφανίζοντας αύξηση 41,3%. Στο εξεταζόμενο διάστημα, το 50,2% των κρουσμάτων καταγράφηκε κατά μέσο όρο στην Αττική, το 8,4% στην Θεσσαλονίκη, ενώ τα υπόλοιπα κρούσματα είναι διάσπαρτα σε όλη την επικράτεια. Σημειώνεται ότι στις 2 Φεβρουαρίου 2021, τα ημερήσια κρούσματα ανήλθαν σε 1,261, που αποτελεί την υψηλότερη τιμή από τις 11 Δεκεμβρίου 2020.

Πίνακας 1: Κρούσματα ανά ημέρα (κυλιόμενοι 7-ημεροι μέσοι όροι), 2.2.21

ΧώραΜέσος όροςΜ.Ο. ανά 1 εκ. κατοίκουςΧώραΜέσος όροςΜ.Ο. ανά 1 εκ. κατοίκους
Πορτογαλία11.1401092,5Βέλγιο2.375205
Ισπανία31.721678,5Ιταλία12.093200
Σλοβενία1.239596,1Αυστρία 1.374152,6
Ηνωμένο Βασίλειο 23.355344,1Βόρεια Μακεδονία285137,1
Γαλλία20.735317,7Γερμανία10.853129,5
Αλβανία891309,9Ρουμανία2.470128,4
Σουηδία2.907287,9Κροατία486118,5
Ευρωπαϊκή Ένωση280,6Βουλγαρία59084,9
Σερβία 1.671245,6Δανία48784,1
Ολλανδία 4.109239,9Ελλάδα84280,7

Πηγή: www. ourworldindata.org

Ο μέσος όρος ηλικίας του συνόλου των κρουσμάτων που έχουν καταγραφεί από την αρχή της πανδημίας είναι τα 44 έτη.

Επίσης, ο μέσος όρος του ημερήσιου αριθμού των θανάτων μειώθηκε σε 22 (από 25,6 στην προηγούμενη έκθεση) και  το πλήθος των διασωληνωμένων ασθενών στις ΜΕΘ μειώθηκε σε 246 (από 274). [1]

Ο αριθμός των διασωληνωμένων, αν και μειούμενος, καταδεικνύει τη συνεχιζόμενη επιβάρυνση στο σύστημα υγείας. Η πληρότητα σε κλίνες ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 στην επικράτεια παρουσιάζει μείωση σε 40% (από 46% στην προηγούμενη έκθεση). Στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη ειδικότερα, η πληρότητα κλινών ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 ανέρχεται σε 58% και 28% αντίστοιχα (από 61% και 48% αντίστοιχα στην προηγούμενη έκθεση).

Συμπερασματικά, η κατάσταση στον άξονα υγείας συνεχίζει να απαιτεί πολύ αυξημένη επαγρύπνηση και αυστηρή τήρηση των προληπτικών μέτρων που έχουν ανακοινωθεί.

Ο κυλιόμενος μέσος όρος των τεστ ανά ημέρα διαμορφώθηκε σε 30.303, με 14.026 ημερήσια PCR τεστ και 16.278 ημερήσια rapid Ag τεστ την τελευταία εβδομάδα (σύνολο εβδομαδιαίων τεστ 212.124).

Σύμφωνα με τα τελευταία διεθνή δεδομένα (2/2/21), η Ελλάδα με 559 θανάτους ανά 1 εκ. κατοίκους βρίσκεται  στην 23η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών. Ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος θανάτων ανά 1 εκ. κατοίκους είναι 1058. Ο ρυθμός διπλασιασμού των κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 78 (από 72 ημέρες στην προηγούμενη έκθεση) και  των θανάτων σε 60 (από 54 ημέρες).

Συνολικά, με βάση τις προαναφερθείσες τάσεις, ο δείκτης Rt για την επικράτεια στις 3 Φεβρουαρίου εκτιμάται από τον ΕΟΔΥ σε 0,88.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Επιτροπής Επιδημιολόγων (4/2/2021), από το σύνολο των 74 περιοχών της χώρας, 14 παραμένουν σε κατάσταση συναγερμού λόγω της σημαντικής επιβάρυνσης των νοσοκομείων (Ανατολική Αττική, Βόρειος Τομέας Αθηνών, Δυτική Αττική, Δυτικός Τομέας Αθηνών, Κεντρικός Τομέας Αθηνών, Νότιος Τομέας Αθηνών, Πειραιάς, Αχαΐα, Θεσσαλονίκη, Ζάκυνθος, Λέσβος, Μύκονος, Σαντορίνη και Χαλκιδική) και 6 περιοχές (Ανατολική Αττική, Βόρειος Τομέας Αθηνών, Δυτική Αττική, Δυτικός Τομέας Αθηνών, Κεντρικός Τομέας Αθηνών, Νότιος Τομέας Αθηνών) βρίσκονται σε επίπεδο αυξημένης επαγρύπνησης με τάση επιδείνωσης στα καταγεγραμμένα κρούσματα.

Από τις 27 Δεκεμβρίου, που ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί, ο αθροιστικός αριθμός εμβολιασμών στις 3 Φεβρουαρίου ανερχόταν σε 338.122, έναντι 216.040 στις 27 Ιανουαρίου. Το παρακάτω γράφημα συνοψίζει τους συνολικούς εμβολιασμούς ανά 100 κατοίκους στην ΕΕ των 27 κρατών μελών με το ποσοστό της Ελλάδας να ανέρχεται σε 3,03% στις 3 Φεβρουαρίου.

Γράφημα 1: Συνολικοί εμβολιασμοί ανά εκατό κατοίκους

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Google Mobility, η κινητικότητα του πληθυσμού εμφανίζει μέση μείωση κατά 33,8 ποσοστιαίες μονάδες (πμ) στις πέντε δραστηριότητες: 1) καταστήματα, εστίαση, ψυχαγωγία, 2) καταστήματα τροφίμων και φαρμάκων, 3) πάρκα και υπαίθριοι χώροι, 4) χρήση ΜΜΜ και 5) εργασιακοί χώροι, κατά τη διάρκεια του δεύτερου lockdown (7 Νοεμβρίου 2020 – 29 Ιανουαρίου 2021) σε σύγκριση με την περίοδο ενός μήνα πριν την εφαρμογή του (7 Οκτωβρίου – 6 Νοεμβρίου 2020). Αντίστοιχα, η παραμονή στην κατοικία αυξήθηκε κατά 11,3 πμ.

Η σύγκριση της κινητικότητας κατά τη διάρκεια του δεύτερου lockdown (7 Νοεμβρίου 2020 – 29 Ιανουαρίου 2021) σε σχέση με το πρώτο lockdown (23 Μαρτίου – 3 Μαΐου 2020), καταδεικνύει μεγαλύτερη κινητικότητα στις πέντε δραστηριότητες, κατά 19,3 πμ κατά μέσο όρο. Επίσης, η παραμονή στην κατοικία είναι 8,6 πμ μικρότερη σε σύγκριση με το πρώτο lockdown.

Συγκρίνοντας την μεταβολή της κινητικότητας  μετά την επανεκκίνηση του λιανικού εμπορίου στις 18 Ιανουαρίου 2021, παρατηρούμε μία αύξηση της κινητικότητας σε καταστήματα – χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας κατά 15,8 πμ κατά το διάστημα 18 – 29 Ιανουαρίου σε σύγκριση με το διάστημα 11 – 17 Ιανουαρίου. Η σύγκριση των δύο αυτών περιόδων εμφανίζει επίσης αύξηση της κινητικότητας στα πάρκα – υπαίθριους χώρους κατά 9,2 πμ και στα ΜΜΜ κατά 8,7 πμ, ενώ μικρότερες αυξήσεις παρατηρούνται στην κινητικότητα στα καταστήματα τροφίμων και φαρμάκων (+4,1 πμ) και στους χώρους εργασίας (+3,5 πμ).

Η αύξηση καταθέσεων συνεχίστηκε για ενδέκατο συνεχόμενο μήνα τον Δεκέμβριο 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ). Συγκεκριμένα οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) ενισχύθηκαν κατά 4,45 δις ευρώ τον Δεκέμβριο 2020 με την σωρευτική αύξηση να ανέρχεται σε 20,36 δις ευρώ το 2020. Σημειώνεται ότι ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα ενισχύθηκε οριακά σε +14,2%[2] τον Δεκέμβριο 2020 από +14% τον Νοέμβριο 2020.

Τα στοιχεία της ΤτΕ κατέδειξαν επίσης επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης για έκτο συνεχόμενο μήνα, σε +3,4% τον Δεκέμβριο 2020 από +2,6% τον Νοέμβριο 2020, κυρίως λόγω της αύξησης των δανείων σε επιχειρήσεις κατά +9,1%. Οι μηνιαίες καθαρές ροές επιχειρηματικών δανείων ανήλθαν σε 1,45 δις ευρώ τον Δεκέμβριο 2020 και συνολικά σε 6,69 δις ευρώ το 2020.

Μειώθηκε κατά -7,9% ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο τον Νοέμβριο 2020 έναντι αύξησης +4,3% που είχε σημειωθεί τον Οκτώβριο 2020. Την μεγαλύτερη μείωση τον Νοέμβριο 2020 κατέγραψαν οι κατηγορίες: ένδυση-υπόδηση (-56,5%), καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων (-31,1%) και πολυκαταστήματα (-18,2%). Στον αντίποδα, αύξηση παρουσίασαν οι κατηγορίες: πωλήσεις εκτός καταστημάτων (+60,5%), φαρμακευτικά-καλλυντικά (+29,8%) και μεγάλα καταστήματα τροφίμων (+14,5%). Συνολικά στο ενδεκάμηνο 2020, ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο εμφάνισε μείωση -2,9%.

Μείωση κατά 1,1 μονάδες κατέγραψε ο δείκτης οικονομικού κλίματος, που ανήλθε στις 90,7 μονάδες τον Ιανουάριο 2021. Παρόλα αυτά, οι επιμέρους δείκτες ενισχύθηκαν με τις σημαντικότερες μεταβολές να εμφανίζουν οι δείκτες προσδοκιών: στις κατασκευές (+18,5 μονάδες), στο λιανικό εμπόριο (+3,2 μονάδες) και στις υπηρεσίες (+2,1 μονάδες). Παράλληλα, μικρή μείωση κατά 0,6 μονάδες κατέγραψε ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης, που ανήλθε στις 105,1 μονάδες τον Ιανουάριο 2021.

Ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) της Markit για τον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα ενισχύθηκε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα κατά 3,1 μονάδες στις 50 μονάδες τον Ιανουάριο 2021, υποδεικνύοντας σταθεροποίηση της υγείας του μεταποιητικού τομέα στο ξεκίνημα του 2021. Η βραδύτερη συρρίκνωση της παραγωγής και των νέων παραγγελιών συνέβαλε στην αύξηση της τιμής του δείκτη τον Ιανουάριο 2021. Σημειώνεται ότι τιμή του δείκτη PMI πάνω από 50 υποδηλώνει επέκταση της δραστηριότητας του μεταποιητικού τομέα, ενώ τιμή κάτω των 50 υποδηλώνει συστολή, καθώς και ότι η τιμή του Ιανουαρίου 2021 (που είναι ίδια με την τιμή του δείκτη τον Σεπτέμβριο 2020) αποτελεί την υψηλότερη επίδοση από τον Φεβρουάριο 2020.

Όσον αφορά τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, ο ρυθμός μείωσης της μέσης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας παρέμεινε αμετάβλητος σε -3,8% το επταήμερο 25 – 31 Ιανουαρίου 2021, σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο επταήμερο. Συνολικά τον Ιανουάριο 2021, ο ρυθμός μείωσης επιταχύνθηκε σε -11,5% έναντι πτώσης -7,1% τον Δεκέμβριο 2020. Tα στοιχεία του Bruegel για την εβδομαδιαία κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας υποδεικνύουν μείωση κατά -7% κατά το διάστημα 18 – 22 Ιανουαρίου 2021, που είναι ίδια με την μεταβολή των προηγούμενων δύο εβδομάδων (4 – 8 και 11 – 15 Ιανουαρίου 2021). Συνολικά, στο διάστημα από τις αρχές Μαρτίου 2020 έως τις 22 Ιανουαρίου 2021, η μέση εβδομαδιαία μείωση στην Ελλάδα ανήλθε σε -3,8% έναντι -3% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σε χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά, όπως η Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία τα ποσοστά μεταβολής ήταν -4,1%, -5,8% και -7,9% αντίστοιχα για την ίδια περίοδο.

Διατηρείται αμετάβλητος ο σημαντικός ρυθμός μείωσης του αριθμού επιβατών διεθνών πτήσεων στο ΔΑΑ το επταήμερο 26 Ιανουαρίου – 1 Φεβρουαρίου 2021, που ανήλθε σε -89,5%, έναντι μείωσης -89,7% το αμέσως προηγούμενο επταήμερο, ενώ ο αριθμός των επιβατών εσωτερικών πτήσεων σημείωσε μικρότερη πτώση κατά -72,2% (έναντι -73,6%). Συνολικά, τον Ιανουάριο 2021 ο μέσος ημερήσιος αριθμός επιβατών διεθνών και εσωτερικών πτήσεων εμφάνισε μείωση κατά -88,1% και -74,5% αντίστοιχα έναντι πτώσης -87,7% και -80% αντίστοιχα τον Δεκέμβριο 2020.

Ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών συνεχίζει να ενισχύεται με διψήφιο ρυθμό για ένατο συνεχόμενο μήνα, που ανήλθε σε +15,4% τις πρώτες 22 ημέρες του Ιανουαρίου 2021 έναντι αύξησης +13,9% τον Δεκέμβριο 2020. Συνολικά, στο διάστημα από τις αρχές Μαρτίου 2020 έως τις 22 Ιανουαρίου 2021, ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών εμφάνισε αύξηση +21,6%. Αντίθετα, η αξία των ηλεκτρονικών συναλλαγών μειώθηκε κατά -2,9% τις πρώτες 22 ημέρες του Ιανουαρίου 2021, έναντι αύξησης +7,4% που είχε σημειωθεί τον Δεκέμβριο 2020. Συνολικά, στο διάστημα από τις αρχές Μαρτίου 2020 έως τις 22 Ιανουαρίου 2021, η αξία ηλεκτρονικών συναλλαγών κατέγραψε ρυθμό αύξησης +2,5%.

Όσον αφορά την εξέλιξη των καταναλωτικών δαπανών με τη χρήση καρτών, η περίοδος 23 Μαρτίου 2020 – 28 Ιανουαρίου 2021 εμφανίζει μείωση -7,6%. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιανουάριο 2021 η μείωση υποχώρησε σε -5,3% έναντι -10,8% τον Δεκέμβριο 2020 και -12,6% τον Νοέμβριο 2020.

Σε επιμέρους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, σημαντική αύξηση συνεχίζει να καταγράφεται στις υπηρεσίες courier (+74,2% τις πρώτες 27 ημέρες του Ιανουαρίου 2021 έναντι +78,8% το δεύτερο μισό του Δεκεμβρίου 2020), στους φούρνους (+49,9% από +49,9%), στα διόδια (+36,1% από +30,7%), στα super markets και παντοπωλεία (+30,9% από +27,9%), στα φαρμακεία (+19,2% από +40,1%) και στις εταιρίες ενέργειες (+15,5% από +31%).

Τονίζεται πως οι παραπάνω αυξήσεις αντικατοπτρίζουν και μια μεταστροφή των πολιτών σε ηλεκτρονικά μέσα πληρωμών και δεν αποτελούν απαραίτητα ένδειξη αυξημένης ζήτησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στα βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες ο ρυθμός μεταβολής επιβραδύνθηκε σε +46,1% τις πρώτες 27 ημέρες του Ιανουαρίου 2021 έναντι +206,3% το δεύτερο μισό του Δεκεμβρίου 2020, ενώ στα κουρεία και κομμωτήρια ο ρυθμός μεταβολής έγινε αρνητικός (-30,2%) τις πρώτες 27 ημέρες του Ιανουαρίου 2021 έναντι +24,9% το δεύτερο μισό του Δεκεμβρίου 2020.

Στον αντίποδα, σημαντική μείωση συνεχίζει να καταγράφεται στα ταξιδιωτικά γραφεία (-86,7% τις πρώτες 27 ημέρες του Ιανουαρίου 2021 από -85,1% το δεύτερο μισό του Δεκεμβρίου 2020), στα πολυκαταστήματα (-65,3% έναντι -93,4%), στους χώρους εστίασης (-70,2% από -72%), στα μπαρ και καφέ (-66,1% από -69,7%), στα καταστήματα ένδυσης (-45,8% από -78,2%) και στα καταστήματα υπόδησης (-39% από -51,4%).

Εν κατακλείδι, τα ευρήματα της 35ης έκθεσης προόδου του Παρατηρητηρίου καταδεικνύουν αύξηση στον κυλιόμενο μέσο  όρο κρουσμάτων και μείωση στο μέσο όρο των θανάτων και στον αριθμό των διασωληνωμένων, σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση. Επίσης, ο δείκτης  Rt για την επικράτεια στις 3 Φεβρουαρίου εκτιμάται από τον ΕΟΔΥ σε 0,88. Στο οικονομικό σκέλος, επισημαίνεται η σημαντική αύξηση καταθέσεων και η επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης των επιχειρήσεων τον Δεκέμβριο 2020, η μείωση των λιανικών πωλήσεων τον Νοέμβριο 2020, καθώς και η υποχώρηση του δείκτη οικονομικού κλίματος και η αύξηση του δείκτη PMI τον Ιανουάριο 2021. Σημειώνεται επίσης, η μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και η αύξηση  του όγκου – και η μείωση της αξίας – ηλεκτρονικών συναλλαγών, τον Ιανουάριο 2021.

Πορεία Κύριων Δεικτών

Στους κατωτέρω δείκτες συνοψίζεται η πορεία της επιδημίας, της κινητικότητας του πληθυσμού και του άξονα οικονομίας με κύρια έμφαση στην μεταβολή αυτών σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου.

Πίνακας 2: Πορεία Κύριων Δεικτών

Δείκτης3.02.202127.01.2021
Άξονας Υγείας
Κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών των κρουσμάτων/ ημέρα842596
Ρυθμός διπλασιασμού κρουσμάτων (ημέρες)7872
Ενεργά κρούσματα7.3505.324
Κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών των θανάτων/ ημέρα22,025,6
Ρυθμός διπλασιασμού θανάτων (ημέρες)6054
Κυλιόμενος μέσος όρος 7-ημερών μοριακών τεστ/ ημέρα14.02611.714
Κυλιόμενος μέσος όρος 7-ημερών τεστ ταχείας ανίχνευσης αντισωμάτων (Rapid Ag) / ημέρα16.27815.156
Κυλιόμενος μέσος όρος 7-ημερών τεστ / ημέρα30.30326.870
Δείκτης θετικότητας2,52% (25 – 31 Ιαν)1,87% (18 – 24 Ιαν)
Εκτιμώμενο Rt (επικράτεια)0,880,88
Πλήθος διασωληνωμένων που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ246274
Νέες εισαγωγές – 7ημερος κυλιόμενος μέσος / ημέρα150116
Λόγος νέων ημερήσιων εισαγωγών προς ημερήσια εξιτήρια1,381,01
Κατειλημμένες απλές κλίνες COVID-1923%24%
Κατειλημμένες κλίνες ΜΕΘ COVID-1940%46%
Κυλιόμενος μέσος όρος 7-ημερών εμβολιασμών / ημέρα17.44015.173
Κινητικότητα Πληθυσμού (Μέση ημερήσια μεταβολή περιόδου έναντι  διάμεσης τιμής 3 Ιαν – 6 Φεβ 2020)
 7 Νοε 2020 – 29 Ιαν 20217 Οκτ – 6 Νοε 2020
Καταστήματα, εστίαση, ψυχαγωγία-56,5%-12,6%
Καταστήματα Τροφίμων και Φαρμάκων+0,5%+9,5%
Πάρκα και υπαίθριοι χώροι-3,4%+49,5%
Χρήση ΜΜΜ-54,1%-15,6%
Εργασιακοί χώροι-38,1%-13,1%
Παραμονή στην κατοικία+13,8%+2,5%
Άξονας Οικονομίας
Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (Μάρ 2020 – Ιαν 2021) yoy-3,8%-3,7%
Αξία ηλεκτρονικών συναλλαγών (Μάρ 2020 – Ιαν 2021) yoy+2,5%+2,6%
Όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών (Μάρ 2020 – Ιαν 2021) yoy+21,6%+21,6%
Επικυρώσεις εισιτηρίων ΟΑΣΑ-59,3% (26 Ιαν- 1 Φεβ 2021)-62% (19 – 25 Ιαν 2021)
Εισαγωγές Εμπορευματοκιβωτίων-16,7% (Νοέ.)-16,7% (Οκτ.)
Εξαγωγές Εμπορευματοκιβωτίων-13,6% (Νοέ.)-18,2% (Οκτ.)
12μηνη μεταβολή χρηματοδότησης ιδιωτικού τομέα+3,4% (Δεκ 2020)+2,6% (Νοε 2020)
12μηνη μεταβολή καταθέσεων ιδιωτικού τομέα+14,2% (Δεκ 2020)+14,0% (Νοε 2020)
Δείκτης οικονομικού κλίματος90,7 (Ιαν 2021)91,8 (Δεκ 2020)

Ενδεικτικά μέτρα άλλων χωρών για την αναχαίτιση του 2ου κύματος

Για να αναχαιτιστεί το δεύτερο κύμα έξαρσης της πανδημίας, πολλές Ευρωπαϊκές χώρες λαμβάνουν επιπλέον περιοριστικά μέτρα για να περιορίσουν την μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων. Ενδεικτικά, αναφέρουμε περιοριστικά μέτρα που ανακοινώθηκαν κατά το διάστημα 28 Ιανουαρίου έως 3 Φεβρουαρίου 2021:

Η Ιταλία χαλάρωσε την 1η Φεβρουαρίου τα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν στις περισσότερες περιφέρειές της. Η μεγάλη πλειονότητα των ιταλικών περιφερειών κατατάσσονται πλέον στο «κίτρινο» επίπεδο, που σημαίνει μέτριο κίνδυνο, με εξαίρεση τον Άνω Αδίγη (βόρεια), την Ούμπρια (κέντρο), την Απουλία, τη Σαρδηνία και τη Σικελία (νότια), που είναι «πορτοκαλί». Καμιά ιταλική περιφέρεια δεν είναι πλέον «κόκκινη», το πιο υψηλό επίπεδο κινδύνου. Τα μπαρ και τα εστιατόρια, τα οποία μπορούσαν μέχρι τώρα να προσφέρουν μόνο προϊόντα για το σπίτι, θα μπορούν πλέον να υποδέχονται τους πελάτες στα τραπέζια τους μέχρι τις 6μμ, όμως σε περιορισμένο αριθμό και με σεβασμό στους κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης. Τα μουσεία μπορούν επίσης να ανοίξουν και πάλι, αλλά μόνο τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας και όχι τα σαββατοκύριακα, ώστε να αποφευχθούν οι μεγάλες συναθροίσεις. Παράλληλα παραμένει σε ισχύ η απαγόρευση της κυκλοφορίας σε όλη την επικράτεια από τις 10μμ έως τις 5πμ.

Η Γαλλία αποφάσισε στις 29 Ιανουαρίου κατά της επιβολής ενός τρίτου εθνικού lockdown, επιλέγοντας αντί αυτού την επιβολή αυστηρότερων συνοριακών ελέγχων και αυστηρότερων προστίμων για όσους παραβιάζουν την απαγόρευση της κυκλοφορίας. Παράλληλα, στις 31 Ιανουαρίου η Γαλλία έκλεισε τα σύνορά της για όλες τις χώρες εκτός από εκείνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Για τις μετακινήσεις από χώρες της ΕΕ, θα είναι απαραίτητο οι ταξιδιώτες να έχουν στην κατοχή τους αρνητικό τεστ PCR. Θα εξαιρεθούν μόνο οι διασυνοριακοί εργαζόμενοι. Το μέτρο αυτό ίσχυε ήδη από τις 24/1 για όσους έφταναν στη Γαλλία με αεροπλάνα ή πλοία και πλέον επεκτάθηκε και στα χερσαία σύνορα.

Η Πορτογαλία απαγόρευσε στους πολίτες της τις μη αναγκαίες μετακινήσεις στο εξωτερικό από τις 31 Ιανουαρίου και για 15 ημέρες. Από το μέτρο αυτό οι εξαιρέσεις που προβλέπονται περιλαμβάνουν επαγγελματικές δραστηριότητες στο εξωτερικό, έκτακτες ιατρικές ανάγκες, μεταφορά εμπορευμάτων και οικογενειακές επανενώσεις. Διά της ξηράς, οι έλεγχοι στα σύνορα της χώρας με την Ισπανία έχουν επανέλθει και τα σημεία διέλευσης έχουν περιοριστεί.

Στην Αυστρία, ανακοινώθηκε την 1η Φεβρουαρίου μερική χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων με ισχύ από τη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου. Συγκεκριμένα, στα ομόσπονδα κρατίδια Βιέννης και Κάτω Αυστρίας τα δημοτικά σχολεία θα ξεκινήσουν στις 8 Φεβρουαρίου με πλήρη διδασκαλία και φυσική παρουσία και η λειτουργία στις υψηλότερες εκπαιδευτικές βαθμίδες θα γίνεται σε βάρδιες. Τα σχολεία στα υπόλοιπα επτά ομόσπονδα κρατίδια θα ξεκινήσουν μία εβδομάδα αργότερα, μετά τη λήξη των εκεί διακοπών εξαμήνου. Στο λιανεμπόριο, πέραν της ήδη υποχρεωτικής μάσκας FFP2, αυξάνεται η επιφάνεια που αναλογεί σε κάθε πελάτη από τα ισχύοντα 10 σε 20 τετραγωνικά μέτρα. Ως προς τις κοινωνικές επαφές, θα επιτρέπεται και πάλι η συνάντηση μόνον δύο νοικοκυριών και διατηρούνται οι περιορισμοί της νυκτερινής εξόδου μεταξύ 8μμ και 8πμ. Επίσης, από τις 8 Φεβρουαρίου, επιτρέπεται να επαναλειτουργήσουν μουσεία, βιβλιοθήκες και ζωολογικοί κήποι, με την υποχρέωση να γίνεται χρήση μάσκας FFP2, όπως επίσης επιτρέπεται να ανοίξουν και πάλι πάροχοι υπηρεσιών, όπως κομμωτήρια, στην είσοδο των οποίων, ωστόσο, θα διενεργείται τεστ κορωνοϊού.

Στην Ολλανδία, ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε δήλωσε στις 2 Φεβρουαρίου ότι τα περισσότερα από τα περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί στη χώρα, πολλά εκ των οποίων εφαρμόζονται από τον Οκτώβριο, θα παραμείνουν σε ισχύ τουλάχιστον έως τις 2 Μαρτίου, λόγω των φόβων ότι τα νέα στελέχη του κορωνοϊού θα οδηγήσουν σε αύξηση των κρουσμάτων. Παράλληλα, επιβεβαίωσε την επαναλειτουργία των δημοτικών σχολείων και των παιδικών σταθμών από τις 8 Φεβρουαρίου.

Στη Δανία, ανακοινώθηκε στις 28 Ιανουαρίου η παράταση των περιοριστικών μέτρων μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου με διατήρηση κλειστών των σχολείων και των εμπορικών καταστημάτων. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 2 Φεβρουαρίου, ανακοινώθηκε ότι τα δημοτικά σχολεία θα επαναλειτουργήσουν στις 8 Φεβρουαρίου για τα παιδιά από την πρώτη έως την τετάρτη τάξη.

Στην Πολωνία, αποφασίστηκε μια ελάφρυνση των περιοριστικών μέτρων και τα μουσεία, οι βιβλιοθήκες, οι γκαλερί έργων τέχνης και τα εμπορικά κέντρα ξανάνοιξαν την 1η Φεβρουαρίου. Τα σχολεία θα παραμείνουν στην πλειονότητά τους κλειστά ως τον Μάρτιο. Επίσης, τα μπαρ, τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία, τα νυχτερινά κέντρα και τα γυμναστήρια θα παραμείνουν επίσης κλειστά ως τις 14 Φεβρουαρίου το νωρίτερο.

Στην Μεγάλη Βρετανία ανακοινώθηκε η θέσπιση ξενοδοχείων καραντίνας για όσους έρχονται από χώρες υψηλού κινδύνου, όπου έχουν εμφανιστεί τα νέα στελέχη του κορωνοϊού, όπως η Νότια Αφρική και κράτη της Νότιας Αμερικής. Στην Νορβηγία, αποφασίστηκε στις 30 Ιανουαρίου η σταδιακή χαλάρωση του lockdown στην περιοχή της πρωτεύουσας, επιτρέποντας το άνοιγμα κάποιων καταστημάτων και την επανέναρξη ορισμένων δραστηριοτήτων αναψυχής από τις 3 Φεβρουαρίου. Συγκεκριμένα, τα καταστήματα που δεν βρίσκονται μέσα σε εμπορικά κέντρα θα μπορούν να επαναλειτουργήσουν από τις 3 Φεβρουαρίου, όπως και τα εστιατόρια, αν και δεν θα επιτρέπεται να σερβίρουν αλκοόλ. Στα σχολεία θα αρθούν κάποιοι περιορισμοί, με αποτέλεσμα να γίνεται περισσότερη διδασκαλία διά ζώσης και να υπάρχουν μεγαλύτερες ομάδες μαθητών, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή.


[1] Οι ρυθμοί διπλασιασμού υπολογίζονται λαμβάνοντας υπόψη τα ιστορικά στοιχεία των σχετικών χρονοσειρών. Συγκεκριμένα, η μεθοδολογία στηρίζεται στον καθορισμό των ημερών που μεσολάβησαν μεταξύ της παρούσας τιμής και της τελευταίας παρατήρησης στη σχετική χρονοσειρά με τιμή ίση με το 50% της παρούσας τιμής.

[2] Όλες οι μεταβολές που αναφέρονται στο οικονομικό σκέλος αφορούν μεταβολές σε ετήσια βάση (δηλαδή σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους), εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά.