Η 19η έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου αφορά το διάστημα 8 έως 14 Οκτωβρίου και έχει ως στόχο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι τάσεις στους βασικούς άξονες παρατήρησης, που είχαν ήδη διαφανεί από τις προηγούμενες εκθέσεις, επαληθεύονται ή αντιστρέφονται με την προσθήκη ολοένα και περισσότερων επικαιροποιημένων δεδομένων.

Στον άξονα της υγείας και της πολιτικής προστασίας, η τελευταία εβδομάδα εμφανίζει μικρή αύξηση στον μέσο όρο ημερησίων κρουσμάτων (με συνεχιζόμενη έντονη ημερήσια μεταβλητότητα), σταθεροποίηση του ημερήσιου αριθμού διασωληνωμένων και σημαντική αύξηση του μέσου όρου ημερήσιων θανάτων. Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος των ημερησίων κρουσμάτων διαμορφώνεται σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση στα 365 κρούσματα από 354 στην προηγούμενη έκθεση. Περίπου το 50% των νέων κρουσμάτων συνεχίζει να καταγράφεται στην Αττική. Ο μέσος όρος ηλικίας των κρουσμάτων είναι τα 40 έτη.

Πίνακας 1: Κρούσματα ανά ημέρα (κυλιόμενοι 7-ημεροι μέσοι όροι), 13.10.20

ΧώραΜέσος όροςΜ.Ο. ανά 1 εκ. κατοίκουςΧώραΜέσος όροςΜ.Ο. ανά 1 εκ. κατοίκους
Ολλανδία 3,700216Σλοβενία16881.1
Ισπανία9,306199.1Δανία42673.6
Γαλλία11662178.7Κροατία22154
Ηνωμένο Βασίλειο 10936161.1Αλβανία14550.6
Βέλγιο1846159.3Σουηδία46345.8
Ρουμανία1935100.6Ιταλία231736.5
Αυστρία 85795.2Ελλάδα36532.8
Ευρωπαϊκή Ένωση94.7Βουλγαρία22831.5
Βόρεια Μακεδονία17182.2Γερμανία226226.1
Πορτογαλία83682Σερβία 6910.2
Πηγή: www. ourworldindata.org

Το πλήθος των διασωληνωμένων ασθενών στις ΜΕΘ παρέμεινε σχετικά σταθερό σε 86 (από 88 στην προηγούμενη έκθεση), αφού ενδιάμεσα κορυφώθηκε σε 100 στις 10 Οκτωβρίου. Παράλληλα, ο μέσος όρος του ημερήσιου αριθμού των θανάτων αυξήθηκε σημαντικά σε 6,4 (από 4,7).

Ο αριθμός των διασωληνωμένων καταδεικνύει τη συνεχιζόμενη επιβάρυνση στο σύστημα υγείας. Η πληρότητα σε κλίνες ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 στην επικράτεια παρουσιάζει μικρή αύξηση στο 40% (από 37% στην προηγούμενη έκθεση), σύμφωνα με τον  ΕΟΔΥ. Στην Αττική, η πληρότητα κλινών ΜΕΘ/ΜΑΦ για κρούσματα COVID-19 ανέρχεται σε 65%.

Συμπερασματικά, η παρούσα κατάσταση συνεχίζει να απαιτεί πολύ αυξημένη επαγρύπνηση και αυστηρή τήρηση των προληπτικών μέτρων που έχουν ανακοινωθεί.

Ο κυλιόμενος μέσος όρος των τεστ ανά ημέρα διαμορφώθηκε σε 12.903 την τελευταία εβδομάδα. Μεγάλο μέρος αυτών  πραγματοποιείται με δειγματοληπτικούς ελέγχους στις πύλες εισόδου της χώρας και με στοχευμένους ελέγχους σε διάφορες περιοχές της επικράτειας. Σύμφωνα με τα διαγνωστικά test που πραγματοποιούνται σε όλη την χώρα, ποσοστό 4% – 13% των κρουσμάτων είναι εισαγόμενα. Παράλληλα, το τελευταίο επταήμερο έχουν διενεργηθεί συνολικά 9.836 έλεγχοι ταχείας ανίχνευσης αντισωμάτων (Rapid Ag).

Σύμφωνα με τα διεθνή διαθέσιμα δεδομένα (12/10/20), η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται σε σχετικά καλή κατάταξη με γνώμονα τον δείκτη θανάτων λόγω COVID ανά 1 εκ. κατοίκους. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα με 43 θανάτους βρίσκεται στην  103η θέση  στον κόσμο, όταν ο μέσος όρος παγκοσμίως είναι 148,5 θάνατοι και στη 23η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών. Ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος θανάτων ανά 1 εκ. κατοίκους είναι 234.  Ο ρυθμός διπλασιασμού των κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 38 από 36 ημέρες και των θανάτων σε 58 από 68 ημέρες.

Συνολικά, με βάση τις προαναφερθείσες τάσεις, ο ΕΟΔΥ εκτιμά ότι ο δείκτης Rt παραμένει στη μονάδα, τόσο για την επικράτεια, όσο και για την περιφέρεια Αττικής.

Η κινητικότητα του πληθυσμού, στις περισσότερες κατηγορίες, δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες μεταβολές σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση. Η μόνη αξιοσημείωτη παρατήρηση είναι η μείωση της κινητικότητας στα πάρκα και τους υπαίθριους χώρους.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής υποχώρησε κατά -3,8% τον Αύγουστο, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα, μετά την σταθεροποιητική εικόνα (-0,2%) που είχε καταγραφεί τον Ιούλιο. Η μείωση τον Αύγουστο οφείλεται κυρίως στην μείωση του δείκτη παροχής ηλεκτρικού ρεύματος κατά -14,1%, ενώ ο δείκτης μεταποίησης εμφάνισε μικρή υποχώρηση κατά -0,7%. Σημειώνεται ότι ο εποχικά διορθωμένος δείκτης μειώθηκε ελαφρά (σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα) κατά -0,9% τον Αύγουστο, μετά την σωρευτική ανάκαμψη κατά 8% που είχε σημειωθεί τους προηγούμενους τρεις μήνες.

Όσον αφορά τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε κατά -1,5% το επταήμερο 5 – 11 Οκτωβρίου, έναντι μείωσης -5,8% το αμέσως προηγούμενο επταήμερο. Συνολικά το διάστημα 1-11 Οκτωβρίου, ο ρυθμός μείωσης ανήλθε σε -5,4% παρουσιάζοντας επιτάχυνση σε σύγκριση με τον ρυθμό πτώσης του Σεπτεμβρίου (-1,7%).

Οριακή μεταβολή παρουσίασε ο ρυθμός μείωσης του αριθμού επιβατών, τόσο των διεθνών όσο και των εσωτερικών πτήσεων, στο ΔΑΑ το επταήμερο 6-12 Οκτωβρίου σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο επταήμερο. Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος του αριθμού των επιβατών διεθνών πτήσεων μειώθηκε κατά -72,4% το διάστημα 6-12 Οκτωβρίου έναντι μείωσης -71,2 το αμέσως προηγούμενο επταήμερο, ενώ ο αριθμός των επιβατών εσωτερικών πτήσεων κατέγραψε μικρότερη πτώση κατά -59,2%. Συνολικά στις πρώτες 12 ημέρες του Οκτωβρίου, ο μέσος ημερήσιος αριθμός επιβατών εξωτερικών και εσωτερικών πτήσεων ανήλθε σε 15,986 και 9,767 αντίστοιχα, μειωμένος κατά 58,2% και 71,5% αντίστοιχα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. 

Ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών συνέχισε να ενισχύεται με ισχυρό διψήφιο ρυθμό για πέμπτο συνεχόμενο μήνα επιταχυνόμενος σε +33,5% τον Σεπτέμβριο έναντι αύξησης κατά +30,5% τον Αύγουστο. Συνολικά, στο Μαρτίου – Σεπτεμβρίου, ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών εμφάνισε αύξηση +24,1%, με τάση επιτάχυνσης μετά τον Μάιο και την σταδιακή άρση του lockdown. Παράλληλα, η αξία των ηλεκτρονικών συναλλαγών αυξήθηκε για τέταρτο συνεχόμενο μήνα κατά +0,2% τον Σεπτέμβριο έναντι αύξησης +2,9% τον Αύγουστο. Συνολικά, στο διάστημα Μαρτίου – Σεπτεμβρίου, η αξία ηλεκτρονικών συναλλαγών κατέγραψε ρυθμό αύξησης +1,2%.

Οι εισαγωγές εμπορευματοκιβωτίων (διασαφήσεις) εμφάνισαν μείωση -12,3% τον Σεπτέμβριο έναντι -11,8% τον Αύγουστο, ενώ στις πρώτες 11 ημέρες του Οκτωβρίου ο ρυθμός πτώσης επιταχύνθηκε σε -15,7%. Ο ρυθμός μείωσης των εξαγωγών επιβραδύνθηκε σε -16,3% τον Σεπτέμβριο από -18,9% τον Αύγουστο, ενώ στις πρώτες 11 ημέρες του Οκτωβρίου ανέρχεται σε -18,5%.

Εν κατακλείδι, τα ευρήματα της 19ης έκθεσης προόδου του Παρατηρητηρίου καταδεικνύουν μικρή αύξηση στον μέσο όρο ημερησίων κρουσμάτων (με συνεχιζόμενη έντονη ημερήσια μεταβλητότητα), σταθεροποίηση του ημερήσιου αριθμού διασωληνωμένων και σημαντική αύξηση του μέσου όρου ημερήσιων θανάτων. Επίσης, ο δείκτης  Rt παραμένει στο 1 για την επικράτεια και την Αττική. Στο οικονομικό σκέλος, επισημαίνεται η μείωση της βιομηχανικής παραγωγής τον Αύγουστο, η υποχώρηση τις πρώτες 11 ημέρες του Οκτωβρίου, τόσο της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και των εισαγωγών και εξαγωγών εμπορευματοκιβωτίων και η συνεχιζόμενη ενίσχυση του όγκου ηλεκτρονικών συναλλαγών τον Σεπτέμβριο.