Η 11η έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου αφορά το διάστημα 5 έως 20 Αυγούστου και έχει ως στόχο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι τάσεις στους βασικούς άξονες παρατήρησης που είχαν ήδη διαφανεί από τις προηγούμενες εκθέσεις επαληθεύονται ή αντιστρέφονται με την προσθήκη ολοένα και περισσότερων δεδομένων.

Στον άξονα της υγείας και της πολιτικής προστασίας, παρατηρείται και στην Ελλάδα, όπως στην υπόλοιπη Ευρώπη επιδείνωση στο μέσο όρο των ημερησίων κρουσμάτων, που πλέον διαμορφώνεται σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση στα 219 κρούσματα ανά ημέρα, από 91 στην προηγούμενη έκθεση.

Πίνακας 1: Κρούσματα ανά ημέρα (κυλιόμενος 7-ημερος μέσος όρος), 19.08.20

 Πηγή: www.worldometers.info

Το τελευταίο μεσοσταθμικό επίπεδο των ημερήσιων κρουσμάτων αποτελεί νέο υψηλό ιστορικό, υπερδιπλάσιο από το προηγούμενο που είχε καταγραφεί στις αρχές Απριλίου. Σε αντίθεση, ωστόσο, με την πρώτη φάση της πανδημίας, ο μέσος όρος ηλικίας των θετικών κρουσμάτων είναι σημαντικά χαμηλότερος, από 48,6 έτη το μήνα Μάρτιο σε 36,2 έτη τον μήνα Αύγουστο. Με άλλα λόγια τα αυξημένα κρούσματα που καταγράφονται (τα οποία, όπως αναφέρεται και παρακάτω, ως ένα βαθμό οφείλονται και στον αυξημένο αριθμό των test που πραγματοποιούνται) αφορούν σε μεγάλο βαθμό νεότερες ηλικίες και ασυμπτωματικούς ή ήπια συμπτωματικούς ασθενείς. Αυτό οδηγεί σε χαμηλότερη επιβάρυνση του συστήματος υγείας συγκριτικά με την περίοδο Απριλίου – Μάϊου 2020, σε ό,τι αφορά τις κλίνες ΜΕΘ/ΜΑΦ (20% πληρότητα).
Το πλήθος των τεστ ανά χίλιους κατοίκους αυξήθηκε περαιτέρω σε σχέση με τις προηγούμενες εβδομάδες και είναι πλέον μεγαλύτερο έως 10 φορές σε σύγκριση με την άνοιξη του 2020. Μεσοσταθμικά μέχρι σήμερα τον Αύγουστο διενεργούνται 13910 τεστ ανά ημέρα, αριθμός αυξημένος σε σχέση με την προηγούμενο μήνα, κάτι που σχετίζεται και με αυξημένο πλήθος δειγματοληπτικών ελέγχων στις πύλες εισόδου της χωράς. Σύμφωνα με τα διαγνωστικά test που πραγματοποιούνται σε όλη την επικράτεια, ποσοστό 10%-15% των κρουσμάτων είναι εισαγόμενα. Τα περισσότερα κρούσματα βρίσκονται διάσπαρτα ανά την Ελλάδα. αν και έχουν παρατηρηθεί μεμονωμένες συρροές σε συγκεκριμένες περιοχές, για τις οποίες λήφθηκαν πρόσφατα περιοριστικά μέτρα.
Το πλήθος των ασθενών στις ΜΕΘ σχεδόν διπλασιάστηκε σε 23 ενώ ο μέσος όρος του αριθμού των θανάτων υπερδιπλασιάστηκε σε 2,4. Εντούτοις, σύμφωνα με τα διεθνή διαθέσιμα δεδομένα, η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται σε σχετικά καλή κατάσταση στον δείκτη θανάτων λόγω covid ανά 1 εκατομμύριο κατοίκους (107η θέση / 23 θάνατοι ανά 1 εκ. κατοίκους) όταν ο μέσος όρος παγκοσμίως είναι 101,5 θάνατοι ανά 1 εκ. Κατοίκους. Ο ρυθμός διπλασιασμού των κρουσμάτων διαμορφώθηκε σε 42 από 103 ημέρες, ενώ των θανάτων, ανήλθε στις 119 από 108 ημέρες. Σημειώθηκε επομένως επιτάχυνση στα κρούσματα και σχετική επιβράδυνση στους θανάτους, αναφορικά με την προηγούμενη έκθεση. Με βάση τις παραπάνω τάσεις, το Rt εκτιμάται ότι βρίσκεται σε τιμή πάνω από τη μονάδα
Η κινητικότητα του πληθυσμού έχει αυξηθεί, σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση, σε όλο το φάσμα της κοινωνικής δραστηριότητας. Ως μέτρο σύγκρισης λογίζεται η μέση κινητικότητα σε σχέση με τον Απρίλιο οπόταν βρίσκονταν σε ισχύ τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η παραμονή στην κατοικία βρίσκεται στο -19,55%, μειωμένη σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση. Σημαντικά αυξημένη εμφανίστηκε η κίνηση του πληθυσμού για τρόφιμα και φάρμακα, στο +86,6% σε σχέση με τον Απρίλιο. Η μετακίνηση στα καταστήματα σημείωσε αύξηση 4% και πλέον διαμορφώνεται στο +63%. Ελαφρώς μειωμένη, κατά 0.5% σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση, εμφανίζεται η προσέλευση στην εργασία η οποία διαμορφώθηκε στο +37,5%. Η χρήση των ΜΜΜ παρουσιάζεται ελαφρώς μειωμένη, περίπου στο +53%. Αξιοσημείωτη αύξηση σημείωσε η κινητικότητα σε πάρκα και υπαίθριους χώρους όπου διαμορφώθηκε στο +142%.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, o δείκτης βιομηχανικής παραγωγής ανέκαμψε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα (σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα) κατά 2,6% τον Ιούνιο, μετά από μικρή ενίσχυση κατά 1% τον Μάιο. Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, η μείωση του δείκτη επιβραδύνθηκε σε -5,1% τον Ιούνιο έναντι -8,3% τον Μάιο. Συνολικά στο τετράμηνο Μαρτίου – Ιουνίου, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής στην Ελλάδα κατέγραψε πτώση -3,6%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του Φεβρουαρίου, ποσοστό που είναι πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης (-12,3%).
Όσον αφορά τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, η μέση ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα υποδεικνύει αύξηση 2% την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου και μείωση 9% την δεύτερη εβδομάδα και συνολικά πτώση -3,5% στο πρώτο μισό του μήνα. Για το ίδιο διάστημα, σε χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά, όπως η Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία τα ποσοστά μεταβολής ήταν +3,5%, -1% και -3,5% αντίστοιχα. Συνολικά, στο διάστημα από τις αρχές Μαρτίου έως τα μέσα Αυγούστου, η μέση μείωση στην Ελλάδα ανήλθε σε -7,3% έναντι -6% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Η μικρή σταδιακή ανάκαμψη στον αριθμό επιβατών τόσο των διεθνών όσο και των εσωτερικών πτήσεων στο ΔΑΑ που παρατηρήθηκε τον Ιούλιο επιταχύνθηκε στο πρώτο μισό του Αυγούστου. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των επιβατών εσωτερικών πτήσεων αυξήθηκε κατά 11,7% σε σύγκριση με το δεύτερο μισό του Ιουλίου, ενώ ο αριθμός των επιβατών διεθνών πτήσεων κατέγραψε μεγαλύτερη ενίσχυση κατά 27%. Σε απόλυτα νούμερα, ο μέσος ημερήσιος αριθμός επιβατών εσωτερικών και εξωτερικών πτήσεων ανήλθε σε 16,041 και 23,952 αντίστοιχα στο πρώτο μισό του Αυγούστου, καταγράφοντας μείωση 46,5% και 65,5% αντίστοιχα σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι.
Ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών ενισχύθηκε με ισχυρό διψήφιο ρυθμό για τρίτο συνεχόμενο μήνα (+31,9% τον Ιούλιο έναντι +33,9% τον Ιούνιο και +22,2% τον Μάιο). Συνολικά, το τελευταίο πεντάμηνο (Μάρτιος – Ιούλιος) ο όγκος ηλεκτρονικών συναλλαγών εμφάνισε μέση αύξηση 20,9%, με τάση επιτάχυνσης μετά τον Μάιο και την σταδιακή άρση του lockdown. Παράλληλα, η αξία των συναλλαγών αυξήθηκε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, αν και με επιβραδυνόμενο ρυθμό, κατά 3,4% τον Ιούλιο έναντι ενίσχυσης κατά 10% τον Ιούνιο. Συνολικά για το διάστημα Μαρτίου – Ιουλίου, η αξίας συναλλαγών καταγράφει μικρό ρυθμό αύξησης +1,1%.
Το πλήθος διασαφησεων για εισαγωγές εμπορευματοκιβωτίων, ως ένας πρόδρομος δείκτης ζήτησης, συνεχίζει να παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης με το ποσοστό μείωσης να επιβραδύνεται από -35,2% τον Μάιο, σε -26,8% τον Ιούνιο και περαιτέρω σε -15,4% τον Ιούλιο και σε -12,6% στο πρώτο μισό του Αυγούστου. Αντίθετα, μικτές τάσεις καταγράφονται στο ρυθμό μείωσης των εξαγωγών που ανήλθε σε -20,9% τον Ιούνιο, αυξήθηκε σε -27,4% τον Ιούλιο και υποχώρησε σε -22,1% στο πρώτο μισό του Αυγούστου.
Εν κατακλείδι, τα ευρήματα της 11ης έκθεσης προόδου του Παρατηρητηρίου αναδεικνύουν μια αρκετά επιδεινωμένη εικόνα σε σχέση με τα αποτελέσματα της προηγούμενης έκθεσης στο υγειονομικό σκέλος. Συγκεκριμένα, διαπιστώνεται σημαντική αύξηση του μέσου όρου κρουσμάτων, νοσηλευόμενων σε ΜΕΘ και θανάτων, καθώς και του δείκτη Rt πάνω από τη μονάδα. Επίσης, η διάμεση ηλικία εμφάνισης των κρουσμάτων είναι καθοδική. Στο οικονομικό σκέλος, επισημαίνεται η μικρή μηνιαία ανάκαμψη της βιομηχανικής παραγωγής τον Ιούνιο για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, η σημαντική αύξηση του όγκου ηλεκτρονικών συναλλαγών τον Ιούλιο με παράλληλη μικρή ενίσχυση της αντίστοιχης αξίας και η περαιτέρω επιβράδυνση του ρυθμού μείωσης των εισαγωγών στο πρώτο μισό του Αυγούστου.